Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
17-2-WYSTĘPOWANIEWODORUWPRZYRODZIE
oszacowanieentalpiitworzeniajonuoksoniowegowfaziegazowej:
H+
(g)+H2O(g)→H3O
+
(g)
jakorównej∆Hg=–690kJ·mol–1.
Oszacowanorównieżentalpiętworzeniajonuoksoniowegowwodzie:
H+
(g)+H2O(c)=H3O
+
(c)
529
Wynosiona∆Hc=–1090kJ·mol–1.Wynikaztego,żeciepłorozpuszczaniajonu
H3O+wwodziewynosiaż400kJ·mol–1.Takdużawartośćwskazuje,żejonH3O+
wprowadzonydowodyulegadalszejsolwatacji,np.zutworzeniemjonuH
5O+
2.
Różnicepomiędzywłaściwościamipierwiastkówgrup1.i17.awłaściwościami
wodoruzaznaczająsięwyraźnietakżeiwtedy,gdyrozpatrujemyichelektroujemno-
ści.Podczasgdylitowcenależądopierwiastkówonajmniejszych,alekkiefluorowce
dopierwiastkówonajwiększychelektroujemnościach,wodórwykazujeelektroujemność
pośrednią,mniejsząniżwiększośćpierwiastkówniemetalicznych,awiększąodelektro-
ujemnościktóregokolwiekzmetali.
Pomimopewnychpodobieństwdofluorowcówilitowców,wodoruniezaliczamydo
żadnejztychgrupukładuokresowego,ajegochemięomawiamywosobnymrozdziale.
17.2.WYSTĘPOWANIEWODORU
WPRZYRODZIE
Badaniawidmoweświatładochodzącegodonaszgwiazdimgławicorazbadania
promieniowaniaemitowanegoprzezniezmiernierozrzedzonąmaterięmiędzygwiezdną,
prowadzonezapomocąradioteleskopów,wskazują,żewodórjestpierwiastkiemonaj-
większymrozpowszechnieniuweWszechświecie.Atomywodorustanowią91%wszyst-
kichatomówobecnychweWszechświecie.Szacujesię,żestanowionponad70%masy
UkładuSłonecznego.PlanetyJowisz,SaturniUranzawierająwswojejatmosferzeduże
ilościwodoruwolnego,atakżezwiązanegowpostacimetanuiamoniaku.Wtempera-
turachwyższychod10000000K,jakiepanująwgwiazdach,zachodząreakcjetermo-
jądroweprowadzącedoprzemianywodoruwhel.Energięwydzielanąwtychreakcjach
uważasięobecniezagłówneźródłoenergiipromienistejemitowanejprzezSłońce.
Nanaszejplaneciewodórnależyrównieżdopierwiastkówodużymrozpowszechnie-
niu,niemniejjednakmniejszymniżweWszechświecie.Zawartośćwodoruwdostępnych
dlaczłowiekaczęściachZiemi(skorupieziemskiej,hydrosferzeiatmosferze)wynosi
0,87%mas.,czyli15,4%wszystkichatomów.Wodórwprzyrodziewystępujenormalnie
wstaniezwiązanym.Śladywolnegowodorupojawiająsięwatmosferze.Wpobliżupo-
wierzchniZiemijegozawartośćjestrzędu5·10–5%obj.,zewzrostemwysokościilość
jegojednakwzrastainawysokości100kmwodórjestgłównymskładnikiembardzo
rozrzedzonejatmosfery.Wodórspotykasięwdrobnychilościachtakżewgazachwul-
kanicznych,aniekiedyiwgazieziemnym.Najbardziejrozpowszechnionymzwiązkiem
