Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
1.Teoretycznepodstawyemisjigłosu
pobudzającyjednostkędopełnejaktywności(M.Rokitiańska,H.Laskowska2003,
s.54).
Prawidłowytoroddychaniatooddychaniecałościowe,przyktórympodczas
wdechunastępujecałościoweirównomierneposzerzenieklatkipiersiowej,wspo-
maganepracąprzepony.Wypracowanietakiegonawykuoddychaniaorazopanowa-
nieoddechuiwłaściwajegoregulacja(podparcieoddechowe)warunkujepoprawną
emisjęgłosu(M.Rokitiańska,H.Laskowska2003,s.41).
Oddychaniezzastosowaniempodparciaoddechowegomawpływnawszystkie
czynnościemisjigłosuiwznacznymstopniuprzyczyniasiędozapobieganiazabu-
rzeniomgłosowym.Odjakościoddechuzależyenergia,którąmożnaprzeznaczyć
nakształtowaniedźwięku(M.Rokitiańska,H.Laskowska2003,s.42).
1.1.Mowa
Mowajestdźwiękowymporozumiewaniemsięludzi.Toprocesjednolity,alezależ-
nieodaspektubadańmożnawnimwyodrębnićczynnościnadawaniamowyiczyn-
nościodbiorumowyorazwytwórmówieniairozumienia,czylitekst(L.Kaczmarek
1982,s.30-31,za:E.Minczakiewicz1992,s.8).Wniecoinnejdefinicjizwracasię
uwagęnato,żemowa„tozespółczynności,jakieprzyudzialejęzykawykonuje
człowiek,poznającrzeczywistośćiprzekazującinformacjeinnymuczestnikom
życiaspołecznego”(S.Grabias1997,s.10).
Mowęmożnadefiniowaćzperspektywyspołecznejorazindywidualnej.Wujęciu
społecznymjestonaaktemwprocesiesłownegoporozumiewaniasię,wktórym
uczestnicząconajmniejdwieosoby:nadawcaiodbiorca.Osobamówiącatonadawca,
któryprzekazujeinformacjeswojemusłuchaczowi-odbiorcy.Nadawcaiodbiorca
toużytkownicyjęzyka,którzyposiadająświadomośćjęzykowąorazzdolnido
wykonywaniaczynnościjęzykowychdziękiodpowiedniemufunkcjonowaniuukładu
nerwowegoinarządówmowy(układoddechowy,fonacyjnyiartykulacyjny),jakteż
dziękisprawniedziałającemunarządowisłuchu(A.Walencik-Topiłko2009,s.8).
Odbiorcaprzekazanąinformacjęprzyjmuje,zatrzymuje,poddajegruntownejana-
lizie,bypojejzrozumieniupodjąćnowączynność-przekazaniawłasnejinformacji
nainteresującyoburozmówcówtemat(E.Minczakiewicz1992,s.8).Natomiast
wujęciuindywidualnymmowatobudowanieiodbiórwypowiedzi(tekstu)napod-
stawiejęzyka.Takiepodejściepozwalanawyodrębnienieskładnikówmowy,wśród
którychwymieniasię:mówienie,wypowiedźalbotekst,rozumienieorazjęzyk(kod
porozumiewaniasię)(L.Kaczmarek1982,s.34,za:E.Minczakiewicz1992,s.9,
10).Mówienietoczynnośćwykonywanaprzezczłowieka,wwynikuktórejpowstaje
wypowiedźzwanatekstemsłownym(fonicznym),stądczynnośćtabywanazywana