Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Mowa
11
budowaniemtekstu/wypowiedzi.WedługLeonaKaczmarkabudowaniemtekstu
jesttakżepisanieorazsygnalizowanieinformacjiprzypomocyróżnychznaków,
jestnimtakżemyślenieokreślanejakocerebracja,oznaczającemyśleniedlamowy.
Cerebracjapoleganaorganizowaniuwobszarachmyślowychmózguinformacji-
myślowejkonstrukcjiwypowiedzi,którawzależnościodintencjiczłowiekamoże
przybieraćformęzwerbalizowaną(komunikatywną),myślową(akomunikatywną)
lubteżuzewnętrznionąkonkretnymdziałaniem(operacyjną)(E.Minczakiewicz
1992,s.11;por.LKaczmarek1982,s.34).Cerebracjakomunikatywnapolegana
„organizowaniuwobszarachmyślowychmózguczłowiekainformacjinapodstawie
posiadanejwiedzyidoświadczeńdanejjednostkizintencjąprzekazaniatejżena
użytekdrugiegoczłowieka.Informacjatapowstajewwynikuwłaściwegodoboru
słów,powiązanychzesobązgodniezobowiązującymizasadamigramatycznymi”
(E.Minczakiewicz1992,s.11).
Cerebracjaakomunikatywnato„organizowaniewobszarachmyślowychposia-
danejwiedzyidoświadczeń,przypomocyjęzyka,winformację,alebezzamiaru
przekazaniajejczyteżdzieleniasięniązkimkolwiek”(E.Minczakiewicz1992,
s.11).Cerebracjaoperacyjna„toorganizowaniewobszarachmyślowychposiadanej
wiedzyidoświadczeń,przypomocyjęzyka,winformację”-zjednoczesnymjej
praktycznymwykorzystaniem(E.Minczakiewicz1992,s.11).
Wprocesiemówieniaczłowiekdokonujesubstancjalizacjifonicznejwłasnych
myśli,coumożliwiaprzekazywanieinformacjiodbiorcy.Efektemmówieniajest
tekstalbowypowiedźmówiona(foniczna).Tekst(wypowiedź)towytwórindywi-
dualny,posiadającysubstancjęfonicznąskładającąsięzdwupłaszczyzn.Pierwsza
topłaszczyznasuprasegmentalna(melodia,akcent,rytm),drugazaś-segmen-
talna(głoski).Odpowiedniukładgłosekumożliwiabudowaniesylabiwyrazów.
Przekazywanieinformacjimożeodbywaćsiętakżeprzezpisanielubróżnego
rodzajusygnalizowanie.Każdejztychczynnościodpowiadaodpowiednikanał
przepływuinformacji,którywyznaczaodmiennąpostaćtekstu,awięcjesttekst
foniczny,graficznylubsygnalizowany(L.Kaczmarek1982,s.35-38;E.Mincza-
kiewicz1992,s.12).Wprocesiemówieniainformacjaprzekazywanajestkanałem
artykulacyjno-słuchowym,myślnadawcyzaśrealizująnarządymowne,dające
wefekcietekstsłowny(foniczny).Teksttenzostajeprzyjętyprzezuchoodbiorcy
iprzekazanydojegokorymózgowej,gdzienastępujerozumienie.Podobniedzieje
sięwprocesiepisania-wówczasinformacjazostajeprzekazanaodbiorcykanałem
ruchowo-optycznym.Wytworempisaniajesttekstgraficzny(napisany),który
trafiającdoodbiorcy,zostajeprzeczytany,anastępniezrozumiany.Wefekcie
sygnalizacjipowstajetekstsygnalizowany,np.światłem,dźwiękiem.Przepływ
informacjinastępujezatemkanałemwzrokowym,słuchowymiczuciowym(doty-
kiem)(E.Minczakiewicz1992,s.12).
