Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Podstawypenologii.Teoriakary
politykikryminalnej.Omawiamwięcuwarunkowaniapowrotudoklasycznych
koncepcjikary,ichróżneodmiany,aletakżerozwójzorientowanejnamyślenie
ekonomicznenowejpenologiiitendencjerepresyjnewpolitycekryminalnej.
Badaniapenologiczneukazująprzedewszystkimpodstawykulturowe
iaksjologiczneprzyjmowanychrozwiązań.Wskazująnaspołeczne,gospodarcze
ipolityczneuwarunkowaniaposzczególnychkoncepcji,aletakże,cochyba
praktycznieważniejsze,zwracająuwagęnaichwtórneoddziaływanienakształt
naszejcywilizacji.Pozwalająnawprowadzeniedodyskusjiwramachprawa
karnegoipolitykikryminalnejwiększejliczbyargumentówzwiązanych
zmyśleniemhumanistycznymiaksjologią.
Wrozdzialepiątymiszóstymweryfikujęustaleniadokonanedziękianali-
ziehistorycznejprowadzonejprzedewszystkimzwykorzystaniemkategorii
podłożahistoryczno-kulturowego.Wrozdziałachtychnierezygnujęzbadań
powstawaniaprzedstawianychkoncepcjikary,badańprowadzonychwłaśnie
zwykorzystaniemkategoriipodłożahistoryczno-kulturowego,jednakuwagę
koncentrujęprzedewszystkimnaanaliziewewnętrznejlogikidociekańfilozo-
ficznychposzczególnychautorów.
WrozdzialepiątymprzedstawiampoglądypenologiczneJeremy’ego
Benthama.JegomyślmiałanajwiększywpływnadoktrynęAlbionu,apośrednio
takżenanaukęokarzewinnychkrajach,wtymwPolsce.JeremyBenthambył
prekursoremnaukipolitykiprawa,awięctakżegorącymzwolennikiemracjo-
nalnegoprawakarnego,zarównorozumianegojakojasny,spójnyiniesprzeczny
systemnormatywny(postulatunifikacjiikodyfikacjiprawakarnego),jakitrak-
tującegokarękryminalnąwyłączniejakonarzędzieracjonalnejpolitykipaństwa.
Byłwięctakżeprekursoremwspółczesnejnaukipolitykikryminalnej.Autor
tennadługowyznaczyłkierunkimyślipenologicznej.Późniejszekoncepcje,
zwłaszczawAnglii,musiaływjakimśstopniunawiązaćdojegopoglądów,nie-
zależnieodtego,czyichautorzypodzielalijegopodstawowezałożeniafilozo-
ficzneczyteżostroprzeciwnimprotestowali.Anipozytywizm,aninawrótdo
klasycznychteoriikaryretrybutywnejniezachwiałpozycjąwielkiegoutylita-
rysty,którywzakresierefleksjipenologicznejpozostałnajbardziejwpływowym
myślicielemOświecenia.Tezataznajdujepotwierdzeniewwynikachbadań
przedstawionychwrozdzialeszóstym.
Wrozdzialeszóstymsąprezentowaneanglosaskiedociekaniazzakresu
filozofiianalitycznejnatematpojęciakarykryminalnej.Badaniatakieniemogą
powiedziećczymjestkara,mająnatomiastfundamentalneznaczeniemetodo-
logiczne.Badaniasemantyczneisyntaktycznepojęciakaryijegozastosowania
wzdaniachmająistotneznaczeniedlaunikaniasporówpozornychwynikających
znieprecyzyjnościjęzyka.Oczyszczająwięcpolebadawczeznieistniejących
problemówwynikającychzniejasnościdefinicji,zapobiegająlogomachii.Po-
zwalająponadtonajasneodróżnieniezagadnieńocharakterzejęzykowymod
kwestiiaksjologicznych,cotakżeczęstojestwliteraturzemylone.Jednocześnie
ukazująjedenzważniejszychproblemówbadawczychnaukiokarze.Filozo-
ficznerozważaniaokarzezapunktwyjściabiorąpojęciekaryukształtowane
