Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Penologia:dyscyplinapokrewnanauceprawakarnego
35
mentalnejdlawykonaniakarykryminalnejfaziepojednania,powrotuskazanych
dospołeczności
36.Szerokieujęcietematuipowiązanierozważańpenologicz-
nychzzagadnieniemprofilaktykispołecznejwnaturalnysposóbzwracało
wjegopracyuwagęnaproblemyspołecznebędącezarównoprzyczyną,jak
iskutkiemprzestępczościpospolitej.
JednakwedługNigelaSouthaterminnpenologia”pojawiłsięjużwcześniej,
około1838roku,ibyłprzyjętynaoznaczeniennaukiokarze”przezrefor-
matorówiprawnikówzaangażowanychnarzeczucywilizowaniakarkryminal-
nych,zastąpieniaretrybutywnejretorykiideałamiresocjalizacjiiprewencji
37.
PodobniepostrzegająnarodzinypenologiiDavidiJuliaJary
38.Wedługnich
penologiąnazywasięsystematycznestudiakary,wszczególnościuwięzienia.
Terminten,ichzdaniem,ukutowXIXwiekuwzwiązkuzreformamiwię-
ziennymi,wtrakciedebatnatematcelówuwięzienia,ajegopowstanienależy
wiązaćzpozytywistycznąwiarą,żedlawieluludzkichproblemówmożna
znaleźćnaukowerozwiązania.GordonMarshallnatomiastuznaje,żepenologia
tonaukaozarządzaniuprzestępcamiiichkaraniu
39.Równieżondostrzega,że
genealogiętegoterminunależywiązaćzdziewiętnastowiecznymruchemre-
formypenalnej,któryprzedefiniowałwięzieniajakozakładyocharakterze
bardziejpoprawczymniżodwetowym.Dopowstaniategoterminuprzyczynili
sięzarównoreformatorzy,jakiprawnicy.Współcześnietermintenoznacza,
jegozdaniem,studiazzakresusocjologiiikryminologiinatematkaryipre-
wencjikryminalnej,aniewyodrębnionydyskursintelektualnyczyakademicki.
Podobniedefiniowałpenologięwybitnymiędzywojennyszefwięziennictwaja-
pońskiegoipowojennyprezesJapońskiegoStowarzyszeniaPoprawyWięźniów,
AkiraMasaki.Określałonpenologięjakoogólnąnaukęokarachkryminalnych,
awszczególnościoreformachwięziennych
40.Wjegoujęciuobejmowałaona
najogólniejszekwestiezwiązanezresocjalizacyjnąideologiąkary,aleanalizo-
wanewpraktyce.Wtymujęciuzacierałasięwięcgranicamiędzypenologią
anaukamipenitencjarnymiwichwspółczesnym,polskimrozumieniu.
RichardSparksuważanatomiast,żeterminpenologia,dzisiajniecorzadziej
używany,określaróżnemetodyklinicznych,organizacyjnychispołecznych
badańiewaluacjiforminstytucjikarykryminalnej,wszczególnościwięzień
41.
Zauważa,żeodpoczątkurozwojutejdyscyplinynaukowejwystępowałowniej
wyraźnenapięciemiędzytendencjamihumanitarnymiadążeniemdoosiągania
skutecznościwzwalczaniuprzestępczości.ZdaniemSparksa,historyczniete
dwietendencjeilustrujeodmiennamotywacjadwóchwielkichpenologówJohna
11111
36Ibidem,s.61-100.
37Por.:NigelSouth,Penology,[w:]TheNewFountainDictionaryofModernThought,
3
rded.,London2000.
38DavidJary,JuliaJary,CollinsDictionary.Sociology,3rded.,Glasgow2000.
39Por.:GordonMarshall,Penology,[w:]OxfordDictionaryofSociology,Oxford1998.
40Por.:AkiraMasaki,ReminiscencesofaJapanesePenologist,1964.
41RichardSparks,Penology,[w:]TheSageDictionaryofCriminology,London-Thousand
Oaks-NewDelhi2005,s.206-207.
