Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Wielośćsposobówdefniowaniaprawa
21
Obyczajeprzyjętewniektórychgrupachmogądomagaćsiętegosamego,
czegowymagająnormyprawne.Wprzypadkutymwystępujekorzyst-
nezjawiskowzajemnegowspieraniasięnorm.Najczęściejjednakobyczaje
dotycządziedzindlaprawaobojętnych(np.mody).Możesięteżzdarzyć,
żepewiendobryobyczajzachęciustawodawcędonadaniamuranginormy
prawnej.WXIXw.dochodziłoczęstodowypadkówzkotłamiparowymi.
Upowszechniłsięwięcwśródprzedsiębiorcówobyczajwzajemnegolubzbio-
rowegoprowadzeniakontrolitechnicznychtychurządzeń.Dałotopoczątek
ustawodawstwuodozorzetechnicznym.Zdarzająsiętakżeobyczajesprzecz-
nezprawem.Naszczęściedotycząoneograniczonychkręgówspołecznych
(np.znanykiedyśobyczajwyrównywaniakrzywdnadrodzepojedynku).
Normypopieraneautorytetemoficjalnymtonormyprawne.Ogółnormspo-
łecznych,zasadniczych,roszczeniowych,autorytatywnych,popartychauto-
rytetemoficjalnymstanowi-wedługH.Piętki-prawopozytywne,albo
krócej-prawo.
Dokonanywyżejprzeglądróżnychnormspołecznychpozwoliłustalićnie
tylkodefinicjęprawa,aletakżejegomiejscewśródinnychnorm.Możnateż
byłozauważyćwzajemnezwiązkiioddziaływania.
Zaprezentowanytokrozumowaniaorazjegowynikmożnaprzedstawić,po-
sługującsięschematem.
Schemat1.PodziałnormspołecznychwedługH.Piętki
normyobyczajowe
normyestetyczne
bezroszczeniowe
prawonaturalne
normymoralne
autonomiczne
pomocnicze
Normy
autorytatywne
roszczeniowe
zasadnicze
PRAWO
Źródło:opracowaniewłasnenapodstawieH.Piętka,Wstępdonauki…,s.27.
