Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Wiadomościpodstawowe
l
nazimno–podczasktórejwystępujezgniotiumocnieniemateriału,ale
zuwaginaniskątemperaturę(poniżejtemperaturyrekrystalizacji)wma-
terialeniezachodzianizdrowienieanirekrystalizacja;
l
napółgorąco(ciepło)–materiałkształtowanyjestpodgrzanydotakiej
temperatury,przyktórejczęściowozachodzijegorekrystalizacja,zgniotlub
zdrowienieorazumocnienie;
l
nagorąco–materiałkształtowanyjestpodgrzanydotemperaturywza-
kresiepowyżejtemperaturyrekrystalizacji,aponiżejwartościokreślonej
przezlinięsolidusu,wefekcieczegoszybkopostępującarekrystalizacja
powoduje,żemateriałodkształconynieumacniasię.
l
ze
stanu
półpłynnego(thixoforming)–materiałkształtowanyjest
podgrzanydotemperaturywzakresieokreślonymliniąsolidusuilikwidusu
(tj.znajdujesięwpostacidwufazowej,zwyraźnymudziałemfazypłynnej),
anastępniejestodkształcanyplastycznie,najczęściejmetodąkucia,ażdo
zakończeniacałkowitejprzemianyfazowejwciałostałe.
Zdecydowanawiększośćmetodobróbkiplastycznejmetalizaliczanajestdo
sposobukształtowaniaplastycznego.Różnicepomiędzyposzczególnymi
metodamiwynikająnajczęściejzpostaciikształtumateriałuwsadowego,
sposobudziałaniasił,rodzajuwywoływanychnaprężeńorazcharakteru
odkształceńplastycznych.Przykładowo,zewzględunacharakterodkształceń
plastycznychmateriału,kształtowanieplastycznedzielisięna[11,16,75,98]:
l
postaciowe–wktórym,następujezmianakształtuprzedmiotu(dwóch
wymiarów)
bez
zamierzonej
zmiany
grubości
(trzeciego
wymiaru);
występujepodczastłoczeniablachifoliorazodkształcaniapłyt;
l
objętościowe–wktórymnastępujeprzemieszczeniemasymateriału,
powodujące
zamierzoną
zmianę
wszystkich
wymiarów
przedmiotu;
występujepodczasodkształcaniabrył.
Natomiastzewzględunasposóbdziałaniasiłorazrodzajwywołanych
naprężeńwmateriale,rozróżniasiękształtowanieplastyczne[11,16,75,98]:
l
ściskaniem–gdywmaterialewystępujejedno-lubwieloosiowe
naprężenieściskające;
l
rozciąganiem–gdywmaterialepanujejedno-lubwieloosiowe
naprężenierozciągające;
l
rozciąganiemiściskaniem–kiedywmaterialewystępujezłożonystan
naprężenia,naktóryskładająsięnaprężeniarozciągająceiściskające;
l
zginaniem–zzastosowaniemmomentuzginającego;
l
ścinaniem(tj.zapomocąsiłstycznych)–zzastosowaniemnaprężenia
stycznego.
Sposobykształtowaniaplastycznegometaliiichstopówmożnarównież
podzielićnametodyobróbkiplastycznej.Podziałtenbazujenaklasyfikacji
15