Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Wiadomościpodstawowe
l
nazimnopodczasktórejwystępujezgniotiumocnieniemateriału,ale
zuwaginaniskątemperaturę(poniżejtemperaturyrekrystalizacji)wma-
terialeniezachodzianizdrowienieanirekrystalizacja;
l
napółgorąco(ciepło)materiałkształtowanyjestpodgrzanydotakiej
temperatury,przyktórejczęściowozachodzijegorekrystalizacja,zgniotlub
zdrowienieorazumocnienie;
l
nagorącomateriałkształtowanyjestpodgrzanydotemperaturywza-
kresiepowyżejtemperaturyrekrystalizacji,aponiżejwartościokreślonej
przezlinięsolidusu,wefekcieczegoszybkopostępującarekrystalizacja
powoduje,żemateriałodkształconynieumacniasię.
l
ze
stanu
półynnego(thixoforming)materiałkształtowanyjest
podgrzanydotemperaturywzakresieokreślonymliniąsolidusuilikwidusu
(tj.znajdujesięwpostacidwufazowej,zwyraźnymudziałemfazypłynnej),
anastępniejestodkształcanyplastycznie,najczęściejmetodąkucia,do
zakończeniacałkowitejprzemianyfazowejwciałostałe.
Zdecydowanawiększośćmetodobróbkiplastycznejmetalizaliczanajestdo
sposobukształtowaniaplastycznego.Różnicepomiędzyposzczególnymi
metodamiwynikająnajczęściejzpostaciikształtumateriałuwsadowego,
sposobudziałaniasił,rodzajuwywoływanychnaprężeńorazcharakteru
odkształceńplastycznych.Przykładowo,zewzględunacharakterodkształceń
plastycznychmateriału,kształtowanieplastycznedzielisięna[11,16,75,98]:
l
postaciowewktórym,następujezmianakształtuprzedmiotu(dwóch
wymiarów)
bez
zamierzonej
zmiany
grubości
(trzeciego
wymiaru);
występujepodczastłoczeniablachifoliorazodkształcaniapłyt;
l
objętościowewktórymnastępujeprzemieszczeniemasymateriału,
powodujące
zamierzoną
zmianę
wszystkich
wymiarów
przedmiotu;
występujepodczasodkształcaniabrył.
Natomiastzewzględunasposóbdziałaniasiłorazrodzajwywołanych
naprężeńwmateriale,rozróżniasiękształtowanieplastyczne[11,16,75,98]:
l
ściskaniemgdywmaterialewystępujejedno-lubwieloosiowe
naprężenieściskające;
l
rozciąganiemgdywmaterialepanujejedno-lubwieloosiowe
naprężenierozciągające;
l
rozciąganiemiściskaniemkiedywmaterialewystępujezłożonystan
naprężenia,naktóryskładająsięnaprężeniarozciągająceiściskające;
l
zginaniemzzastosowaniemmomentuzginającego;
l
ścinaniem(tj.zapomocąsiłstycznych)zzastosowaniemnaprężenia
stycznego.
Sposobykształtowaniaplastycznegometaliiichstopówmożnarównież
podzielićnametodyobróbkiplastycznej.Podziałtenbazujenaklasyfikacji
15