Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp.Podziałspołeczny_ludzie_instytucje
15
cjiiwynikającezniejanalizyhistoryczne,wtymanalizękomunizmujako
wydarzeniadzielącegospołeczeństwa.Częśćdrugapoświęconajestludziom,
ichtożsamościomizachowaniomwyborczym_świadczyćonemająoistnie-
niuwygenerowanegoprzezkomunizmpodziału.Częśćtrzeciaopisujeinsty-
tucje:partiepolityczneipartyjneelityorazKościół,przedewszystkimwich
relacjachdowytworzonegoprzezkomunizmpodziału.
Intencjącałejpracy,niecowbrewdominującymobecnietendencjomwy-
dzielaniaczystychwpływów,jestrekonstrukcjażywego,wielowymiarowe-
goprocesu.Naowąrekonstrukcjęskładasię_popierwsze_udowodnienie
tezyoistnieniukomunistycznegoipostkomunistycznegopodziałudzielącego
naszespołeczeństwonapoziomiejednostekizbiorowości,tożsamościidzia-
łańorazinstytucjiatakże_podrugie_ukazaniehistorycznych,społecznych
ipolitycznychmechanizmówpowstaniategopodziału,jegotrwaniaipodtrzy-
mywaniagolubnieprzezważneinstytucjeżyciapublicznego.
Zanimprzejdędobardziejsystematycznegoomówieniabudowyilogiki
mojejpracyniezbędnesąwyjaśnieniaocharakterzeteoretyczno-pojęciowym
iteoretyczno-metodologicznym.
ZnaczeniepojęciacleavagerekonstruujęwrozdzialeIitamwyjaśniam,
dlaczegozdecydowałamsięnaużywaniepolskiegopodziału,anienaprzy-
kładpodziałusocjopolitycznegoczyrozłamusocjopolitycznego.Jużte-
razchcęjednakpodkreślić,żeoryginalnepojęciecleavageodnosiłosiędo
pewnejcałości:dopodziałuspołecznegoitowarzyszącegomupodziałupoli-
tycznego.Zatemwsensieścisłym,któregoniezawszetrzymalisięnawettwórcy
koncepcji,LipsetiRokkan,dookreślaniepodziałuprzymiotnikamiwrodza-
juspołecznyczypolitycznystanowiswoistypleonazminiejestzgodne
zduchemkoncepcji,bowiempodziałmabyćzarazemispołeczny,ipoli-
tyczny.Jeśliwcałejpracyużywamzamiennieterminówpodziałipodział
społeczny,toprzedewszystkimzpowodówstylistycznych,aniedlarozdzie-
laniajednegooddrugiego.Jeślizaśchodzimiojakiśkonkretnywymiarczy
poziompodziału,tozamiastużywaćprzymiotnikówpiszęopodzialenapo-
ziomiespołeczeństwalubopodzialenapoziomiepartiipolitycznychitp.Mam
nadzieję,żeanalizyirozważaniazawartewrozdzialeIorazkażdorazowykon-
tekstpozwoliuniknąćniejasnościiwątpliwościcodoznaczeniategopodsta-
wowegopojęcia.
Jakijestzakresmoichrozważań,analiziwniosków?Otóżpunktwyjścia
stanowiteoretycznakoncepcjapodziałówLipseta_Rokkana,
któraexpliciteodnosisiędokrajówEuropyZachod-
niej.Jednakjejkontynuatorzystosowalijątakżedoinnychobszarów,na
ogółbezrefleksjimetodologicznejiteoretycznej.Mojahistorycznain-
terpretacjatejkoncepcjipozwalarozszerzyćjejza-
kresnaobszarpostkomunistycznyoraz,analogicznie,nainne
