Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp.Podziałspołeczny_ludzie_instytucje
17
Wracającdozakresumoichteoretycznychrozważań,empirycznychanaliz
iwnioskówchcępodkreślić,żeprezentowaneprzezemniedanedotycząPol-
skiipochodzązokresu1995_2001,aleobejmujątakżeokreswcześniejszy.
WnioskizatemdobrzeuzasadnionewodniesieniudoPolskiconajmniej
wokresie1989_2001.Jednakw2004rokusytuacjapolitycznauległazmia-
nie.Nietyledlatego,żepoparciedlazwycięskiejkoalicjiSLD_UPdramatycz-
niespadło,aleprzedewszystkimdlatego,żerozpadłsięSLD,aściślej,rozpa-
dłasięjegoparlamentarnareprezentacja:wklubieSLDpozostało157posłów,
zaś33założyłoodrębnyklubizarejestrowałonowąpartię,Socjaldemokrację
Polski,którąbuduje.Takiezjawiskanapolskiejsceniepolitycznejniestano-
wnowości,aledotądomijałypostkomunistycznąlewicę,którabyłaczynni-
kiemstabilizacjiorazwzoremorganizacjiijedności.Sądzęjednak,żetakie
zmiany,choćpolitycznieinteresująceorazkomplikującerelacjemiędzypar-
tiamiawyborcami,niepodważajątrafnościmojejinterpretacjikoncepcjiLip-
seta_RokkanaijejodniesieniadoPolski.
Jeślizaśchodziozakresmoichrozważań,analiziwniosków,tofragmen-
tarycznie,przedewszystkimwrozdzialeVI,iniesystematycznieodnoszęsię
takżedokrajówEuropyŚrodkowej.Sądzę,żepoczynioneustaleniamająsta-
tusuzasadnionychhipotezodnoszącychsiędowszystkichkrajówpostkomu-
nistycznych:bardziejprawdopodobnych,gdychodziokrajeEuropyŚrodko-
wej,mniejwprzypadkukrajówEuropyPołudniowo-Wschodniej,anajmniej
wprzypadkupostsowieckichkrajówEuropyWschodniej.
Książkaskładasięztrzechczęścipodzielonychnasiedemrozdziałów,
którezostanąterazkrótkozaprezentowane.Szczegółowekwestiemetodolo-
giczne,badawczeitechniczneomawianewprzypisachiprzedewszystkim
waneksachdołączonychdorozdziałówzawierającychanalizydanychsocjo-
logicznych(rozdziałyIV_VII).Takierozwiązaniepozwalanieobciążaćnad-
miernietekstuzasadniczego,ajednocześnieumożliwiazainteresowanymśle-
dzenieikontrolowanieanalizempirycznych.
Pierwszetrzyrozdziałystanowiącewstępnączęśćpracytraktowaćtrzeba
jakocałośćocharakterzeteoretyczno-historycznym.
WrozdzialeIzrekonstruowanezostałoznaczeniepojęciacleavagewtek-
ścieLipsetaiRokkanaCleavageStructures,PartySystems,andVoterAlign-
ments.Choćniejesttamonodefiniowanewsposóbidealniejasnyiprecyzyj-
nyaniwpełnikonsekwentniestosowane,toteoretycznaintencjaniebudzi
wątpliwości:cleavageoznaczarelacjęmiędzypodziałemwspołeczeństwie
akonfliktempolitycznym.Wskazaneprzezautorówczterypodziały(państwo-
_Kościół,centrum_peryferie,gospodarkaziemska_gospodarkamiejsko-prze-
mysłowaorazklasaposiadaczy_klasarobotnikówczy,szerzej,pracowników
najemnych)topodziaływytworzoneprzezhistorięEuropyZachodniej(ści-