Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
przezElżbietęAleksandrowskąutwórNaprzesłaniewierszawdobieraniuskładów,
będącyodpowiedziąpoetynajedenaścieepigramatówprzesłanychmuprzezhetmana
jakoZabawkidlaImciPanaMoliwdy.Robotapoetyckapolegałanadobraniurymów
idopisaniubrakującychwersów24.
Tekstytepokazująmiejscezabawpoetyckichczyrymotwórczychwśródówcze-
snychelit.Zeźródełhistorycznychwiadomo,żerymypoetówdobyoświeceniabar-
dzoczęstopowstawaływramachnturniejówpoetyckich”,polegającychnatym,że
kilkuautorówpisałoutworynanzadany”przezmecenasatemat.Następniebyłyone
prezentowaneikonfrontowanepodczasróżnychuroczystościlubpublikowane.Taka
formapoetyckiejzabawydawałamożliwośćgłębszejinterpretacjitekstuiuwydatnie-
niajegonajwartościowszychtreści.Byłotoniewątpliwieprzejawempoglądu,wedle
któregodlawypowiedzipoetyckiejważnebyłonietylkonco”sięmówi,aletakże,
amożeprzedewszystkim,njak”25.
PublikowanątwórczośćAntoniegoKorwinaotwieraimieninowepowinszowanie
DoJaśnieWielmożnegoJegoMościKsiędzaAndrzejaMłodziejowskiego26[…]wydruko-
wanewWarszawiew1764r.27Ważną,jaksiępóźniejokaże,choćniechlubnązna-
jomośćzMłodziejowskim,późniejszymbiskupemikanclerzemwielkimkoronnym
(od1767),zawarłKossakowskibędącdworzaninemwspomnianegojużprymasaŁu-
bieńskiego28.Krótki,zaledwieczternastowersowy,wierszjestwzasadzieutworemuro-
dzinowo-imieninowym29.Tworzenietegotypulirykówbyłowówczaspowszechne,
WśródgościznalazłsięrównieżstudiującywAkademiiLwowskiejwl.1760–1763GrzegorzPiramo-
wicz,któryrywalizowałwskładaniurymówpolskichiłacińskichzmłodymiRezwuskimi.Wćwicze-
niachtychuczestniczyłtakżeKossakowskipodającsięzanmistrzasztukiwierszopiskiej”,cowtamtym
czasiemusiałobyćprzesadą,jednakniewątpliwiewłaśniepodokiemWacławaRzewuskiegoprzyszły
sekretarzkrólewskidoskonaliłswójwarsztatliteracki(zob.K.Maksimowicz,SewerynaRzewuskiegodro-
gadoTargowicy,Gdańsk2002,s.37–38;KorespondencjaIgnacegoPotockiegowsprawachedukacyjnych
(1774–1809),oprac.B.Michalik,Wrocław1978,s.231).
24Zob.E.Aleksandrowska,Znieznanejspuściznyliterackiej…,s.15–17.
25ZaprzykładmogąsłużyćodypublikowanenałamachnZabawPrzyjemnychiPożytecznych”pod
przygodnymitytułamiZokolicznościtejżelubWtejżemateriiinumeremody,następującepowierszu
wydrukowanympodpełnymtytułem.Por.OdaVIztejżeokoliczności[konsekracjiA.Naruszewicza](zob.
takżeS.Zabłocki,Odprerenesansudooświecenia.Zdziejówinspiracjiklasycznychwliteraturzepolskiej,
Warszawa1976,s.225).
26MłodziejowskinjawnyprzedstawicielinteresówRosji”stałsięrównieżbohateremimieninowego
wierszanapisanegoprzezFranciszkaZabłockiegookoło1772–1773r.,którywobectrudnejsytuacjima-
terialnejpoprzybyciudoWarszawybezskuteczniedopraszałsięłaskiówczesnegobiskupa-kanclerza(zob.
WierszeimieninowepoetówzdrugiejpołowyXVIIIwieku,wstęp,wyb.ioprac.B.Wolska,B.Mazurkowa,
T.Chachulski,Warszawa2011,s.244–249).
27AndrzejMłodziejowskiobchodziłimieniny30.11.,Kossakowskijużwówczasmiałdośćstabilną
pozycjęwśródstołecznychelit,wewrześniu1764r.brałudziałwelekcjiStanisławaAugusta,podpisując
sięjakoMajorWojskKoronnych.
28Przypuszczaćmożna,żeimieninowepowinszowaniezostałonapisanezpoleceniaprymasa,gdyżMło-
dziejowskijakoaudytorgeneralnyigłównydoradcanwedługpowszechnejopiniicałkowicieopanował
prymasa”(zob.E.Rostworowski,ŁubieńskiWładysław,[w:]Polskisłownikbiograficzny,t.18,Wrocław
1973,s.507).
29WbadaniachpoświęconychutworomurodzinowymiimieninowymzaEdmundemKotarskimprzyj-
mujesięrozróżnienienawierszeoficjalneiprywatne,uzależnioneodpozycjispołecznejirelacjinalinii
~10~