Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32|rozdziałpierwszy
święciłajejteżNaglerowawcykluPrzekroczonegranicezwydane-
gopośmiertnietomuKazachstańskienoce,wyraźniepodkreślając,
żewczasieprzesłuchańWsprawapisarstwanicmnienieobchodzi-
ła”96.Zapiskizmartwegodomuprzeczytanewjercewskimłagrze
wpłynęłynaobozowylosHerlinga,któryzdoświadczenialekturo-
wegouczyniłdoświadczenieegzystencjalne.Jedynymchybapol-
skimtwórcą,którywewspomnieniachzWkrajuniewoli”głębiej
zastanawiałsięnadproblemamiliteratury(wkażdymwięzieniu
iobozieszukałbiblioteki),byłWacławGrubiński.Upoważniała
godotegoniejakoWśmierćzanapisaniesztuki”97.OsipMandelsz-
tammawiał,żetylkowZwiązkuSowieckimnaprawdęszanuje
siępoezję,boWnigdzieindziejniezabijasięzawiersze”98.Grubiń-
skiprzekonałsięosłusznościtegostrasznegospostrzeżenia,ska-
zanynakaręśmiercizasztukędramatycznąLenin,powstałądwa-
dzieścialatwcześniejwniepodległejPolsce99.WksiążceMiędzy
młotemasierpem,będącejzapisemtychdramatycznychdoświad-
czeń,zdystansowana,bierno-agresywnapostawaautora100przekła-
dasiętakżenajegostosunekdoliteraturyrosyjskiej.Grubińskiex
cathedrawypowiadaWmyśli”najejtemat,przyjmującwobecWnie-
objętej”,chaotycznejWduszyrosyjskiej”101protekcjonalnespojrze-
nieeuropejskiegoracjonalisty102.WujęciuautoraMiędzymłotem
asierpemliteraturaposzerzaprzestrzenieobcości,utwierdzawin-
ności,któraznaczytakżewrogość.InaczejniżwtwórczościHer-
linga,Czapskiego,Vincenza,którzywrosyjskiejliteraturzeodna-
jdywalinietylkozapispełniludzkiegodoświadczenia,nietylko
dowodyWprzebudzenia”iujawnianiasięWinnejRosji”,aletakże
szansenapolsko-rosyjskieporozumienie.