Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Tomasz
zzakonemMarchiiBrandenburskiejrozpocząłwojnę,któramiałazakończyć
Torbus
siędopieropokojemwKaliszuw1335rl
Trudnonatomiastzgodzićsięzczęstospotykanątezą,żeszczególniemonu-
mentalnycharakterdomukonwentuwynikałzjegofunkcjireprezentacyj-
nychlZbudowanynarzuciekwadratuzamekgłówny(około47,5mdługości
boku)składałsięz4skrzydełmieszkalnychlWpółnocno-zachodnimnaroż-
nikuumieszczonybyłstołp,zachowanydziśdowysokości45m,przylegający
domurówobwodowych(ill3)lPodwzględemtypudomkonwentujestpóź-
nąredakcjąnklasycznego”krzyżackiegokasztelu,jakimisąRadzyńChełmiń-
skiiGniewlWprzeciwieństwiedotychzałożeńCzłuchówjawisięjakowariant
niecozapóźnionyizredukowany,takoelementydekoracyjne,jakiowieże
narożnelJegostołpniemanicwspólnegozewentualnąsymboliką,którejmoż-
nabysiędoszukiwaćnagranicypaństwa,jesttypowymnbergfriedem”
,stoł-
pemgrupyzbudowanychwpodobnymczasiekaszteli,jakchoćbyBrodnicaczy
RadzyńChełmińskilJeżelioceniaćzamkijedyniepodwzględemichobronno-
ści,tonastępnyomówionyprzykładzamkugranicznegodalecegoprzyćmiewal
JużprzypierwszymoglądziezamkuwŚwieciuwidaćjegounikatowośćlDo
częstospotykanego,typowegoczteroskrzydłowego,kwadratowegozałożeniaodłu-
gościbokuokoło50m,dodanownarożnikachwysunięteprzedzarysmuru,monu-
mentalne,okrągłewieżezwieńczonekrenelażemzwieńcemmachikułów,które
zcałąpewnościąnienależądotypowegorepertuaruformwzamkachkrzyżackich
wPrusach(ill4,5)lŚwiecieleżytylkookoło15kmodpolskiejgranicy,a50km
odufundowanychwtymsamymczasieprzezKazimierzaWielkiegozamkuimiasta
BydgoszczylPojawiasiępytanie,czyużycieniespotykanychpozaŚwieciemelemen-
tówobronnychwynikazgranicznegopołożeniaomawianegozamkul
Ostatniepracewykopaliskowe,którychwynikiwzmiankowanesąwpra-
cymagisterskiejMariiSpławskiejzTorunia11,jeszczerazzanegowałylegendę
opomorskimgrodzie,naktórymmianozbudowaćdzisiejszykasztellCopraw-
dawpierwszychlatachpo1308rlzakonużytkowałwcześniejszedrewniano-
-ziemneobwarowania,aleichdokładnejlokalizacjinieudałosięustalićl
Zdecyzjąorozpoczęciubudowynowegobudynkuczekanonajwyraźniej
naoficjalneusankcjonowanieprzezpaństwasąsiedniedokonanejaneksjiteryto-
rialnejlZnaniod1320rlimienniekomturzyŚwiecia(DietrichvonLichtenhain,
1329;MarquardvonSparrenburg,1335;KonradvonBruningsheim)rezydowali
początkowowprowizorycznymbudynkulDopierow1335rlwielkimistrzzako-
nuDietrichvonAltenburgnakazałw1335rlwzniesieniemurowanychbudowli
wŚwieciuiGdańsku,oczyminformujetzwlStarszaKronikaOliwska12lStało
11MariaSpławska,ZamekkrzyżackiwŚwieciu-próbarekonstrukcjizamkuwysokiegozcza-
sówkrzyżackich,pracamagisterskanapisanawInstytucieArcheologiiiEtnologiiUniwersytetu
imlMlKopernikawToruniu,2007(mps)l
12DieältereChronikvonOliva,[w:]ScriptoresRerumPrussicarum,Geschichtsquellenderpreus-
sischenVorzeitbiszumUntergangederOrdensherrschaf,hrsglvonTeodorHirsch,Bdl5,Leipzig
1874(dalejSRP),sl498l
10
