Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
50
Rozdział1.Postępowanienieprocesowewstrukturzepostępowaniacywilnego
działalnościsąduipodejmowanychprzezniegoczynności,zmierzającądoosiąg-
nięciawyżejwspomnianegoskutku.Innymisłowy,ofunkcjimożnamówićjako
onprzeznaczeniu”,nprzydatności”,nużyteczności”postępowanianieprocesowego
iprzyjąć,żezasadniczowyrażasięonawzapewnianiuochronyporządkupublicz-
negoiprawjednostekwramachstosunkówzzakresuprawacywilnego,rodzinnego
iprawapracy.Udzielanietejochronymożeprzybraćformęrepresyjną,gdypolega
nazastosowaniusankcjinawypadeknaruszeniaprawa,lubprewencyjną,gdyzmie-
rzadozapobiegnięciatakiemunaruszeniu15.Wkażdymraziefunkcjatajestwięc
pewnymwycinkiemfunkcjipaństwa,akonkretniejegodziałalnościwsferzewy-
miarusprawiedliwości16.
Podsumowującobszernewypowiedziwliteraturzeprzedmiotu,uznaćnależy,żeta
zasadniczafunkcjapostępowanianieprocesowegorealizowanajestprzezzróżnico-
waneprzejawyaktywnościsądu,wtympolegającena:
1)ustalaniuiurzeczywistnianiunormprawnych17zawartychwprawiecywilnym,
rodzinnymiprawiepracywcelurozstrzygnięcia:
a)konfliktówprawnych(dotyczącychnp.regulowaniaistotnychsprawrodziny
wraziebrakuporozumieniamiędzymałżonkami,ustanowieniasłużebności
gruntowej,zniesieniawspółwłasności,rozgraniczenianieruchomościitp.),
b)sprawniekonfliktowych(dotyczącychnp.ustanowieniaopiekunalubku-
ratora,nadaniadzieckunazwiska,orzekaniaoprzysposobieniu,uznania
zazmarłegolubstwierdzeniazgonu,ustaleniauprawnieniadootrzymania
świadectwapracy,gdypracodawcanieistniejealbozinnychprzyczynwy-
toczenieprzeciwkoniemupowództwajestniemożliwe);
2)wydawaniurelewantnychprawniezarządzeń,zezwoleńizwolnień(np.udziela-
niezezwolenianazawarciezwiązkumałżeńskiegoczyteżnadokonanieczyn-
nościprzekraczającejzakreszwykłegozarządumajątkiemdziecka);
3)prowadzeniudziałalnościdokumentacyjno-rejestrowejmającejznaczenieprawne
(działalnośćorzeczniczawpostępowaniuwieczystoksięgowym,rejestracjapod-
miotówwKrajowymRejestrzeSądowym,przyjmowanierelewantnychpraw-
nieoświadczeń,np.oprzyjęciulubodrzuceniuspadkuczyouznaniuojcostwa,
urzędowedokumentowanieczynnościprawnych,np.przesłuchanieświadków
testamentuustnego,odebranieodopiekunaprzyrzeczenia);
4)dokonywaniuinnychprzewidzianychwustawieczynności(np.wykonywanie
nadzorunadsprawowaniemopiekilubkurateli,wykonywaniepostanowień
wprzedmiociekontaktówzdzieckiemlubprzymusowegoodebraniaosobypod-
legającejwładzyrodzicielskiejlubpozostającejpodopieką).
15S.Włodyka,Pojęciepostępowaniacywilnegoijegorodzaje[w:]Wstęp…,red.J.Jodłowski,s.288-289.
16Taknp.W
.Siedlecki,Przedmiotś,s.157;W
.Berutowicz,Funkcjapostępowaniacywilnegowoświetle-
niunaukiotzw.prawieskargi[w:]KsięgapamiątkowakuczciKamilaStefi,Warszawa-Wrocław1967,s.9.
17W
.Siedleckinatomiastupatrujewtejdziałalnościcelpostępowaniacywilnego-por.W
.Siedlecki,
Przedmiotś,s.157.