Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
9
Nienależyoczywiścieidealizowaćdawnychczasów-tylko
garstkauprzywilejowanychcieszyłasiędawniejdostępemdohuma-
nistycznejkultury.Lecztagarstkaporuszałasięwobszernymsyste-
mie,którywjakiśsposóbjejpotrzebował,awkażdymrazielegity-
mizowałjejistnienie.Systemylegitymizacjihumanistyki
byłystaledostępne.Przezstuleciaeuropejskiejkulturyuzasadnienia
imotywacjidostudiówhumanistycznychdostarczałareligia.Dziś
problememniejestto,żeniewieluodczuwapotrzebęwiedzyhuma-
nistycznej.Sytuacjajestnawetprzeciwna-takichosóbjestwięcej
niżdawniej,napewnowsensiebezwzględnym,abyćmożerównież
wproporcjidocałejpopulacji.Problemleżywsłabnącymsystemie
społecznejlegitymizacji.Spórouniwersytettoczysięnacorazwąt-
lejszymwspólnymgruncieaksjologicznym.Masięwrażenie,że
uniwersytetprzestałwyrażaćwartościwspólne,azacząłfunkcjono-
waćpoprostujakoinstytucjawśródinnychinstytucjiijakosubkul-
turawobrębieszerszejkultury.Spóronaukęiuniwersytetcoraz
częściejstajesięsporempolitycznympomiędzygrupamiinteresów.
Totenspórwieluosobomwydajesiękluczowy.Sprowadzasięgo
dokwestiifinansowanianauki,maskującwtensposóbproblem
istotniejszy,związanyzespołecznąlegitymizacją.
Panujedziśdośćpowszechnaitrafna,jaksądzę,opinia,żeuni-
wersytetprzechodzipoważnykryzysiniebrakgłosówmówiących,
żetegokryzysunieprzetrwa.Społeczneprzyzwolenienaformę
życiamożezostaćwycofane-pesymiścitwierdzą,żetojużsięsta-
ło.Cizaś,którzynależądouniwersyteckiejwspólnotyinauczyli
siępowtarzaćzaArystotelesem,żenczłowiekznaturypragniepo-
znawać”,niechcąuwierzyćwtenstanrzeczyizapewnenieuwie-
rzylibyweńnawetgdybytenprocesjużsiędokonał.Zresztątrudno
uwierzyćwprawdziwośćtakiejdiagnozy,kiedywidzisięobfitość
doskonałejtwórczościhumanistycznej,awtymwyrafinowanąjakość
współczesnejfilozofii.Wydajesię,żezachodządwaniezależnepro-
cesyodpowiedzialnezateniezgodnewzajemniespostrzeżenia.
Jedenprzebiegawewnętrzuuniwersytetu,którymobilizujeswoje
najlepszezasobyiwobliczukryzysujeszczebardziej-zjeszcze
ostrzejsząświadomością-żyjeswojąmisją.Drugiprzebieganaze-