Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zmianytezaowocowałyzastosowaniemsystemowo-ekologicznegomode-
ludoopisuiwyjaśnianiafunkcjonowaniaosóbzNI(Kościelska,1998;Zi-
gler,1999;Luckassoniinni,2002;Otrębski,2007;Schlalock,Lucasson,
Shogren,2007;Pilecka,2009;Schlalockiinni,2010;Głodkowska,2012).
Akcentujeonholistyczne,indywidualne,dynamiczne,interakcyjneuwa-
runkowaniarozwojujednostkiniepełnosprawnejintelektualnie.Holistyczność
oznacza,iżwszystkiesferyrozwojusąwzajemniezależneimająudział
wformującychsięsystemachfunkcjonalnych.Indywidualnośćskłaniado
poszukiwaniaunikatowegowzorcarozwojowegokażdejjednostki.Dyna-
micznośćwskazujenaaktywnośćjednostkiukierunkowanąnaadaptację
psychospołeczną.Natomiastinterakcyjnośćzakładaistotnyudziałspołecznej
wymianywaktualizowaniupotencjalnościjednostkiiformowaniuwzorców
specyficznejadaptacjidootoczenia.Owocemtegoujęciasąnowetendencje
wterminologii,diagnozie,koncepcjachrehabilitacjiiintegracjispołecznejtej
grupyspołecznej.Badaniawzakresiespołecznegospostrzeganiapotwierdzają
istotneznaczenienazewnictwawformowaniustereotypówróżnychgrupspo-
łecznych.EtykietystosowanedoopisufunkcjonowaniajednostekzNInie
tylkoodzwierciedlają,aletakżekreująokreślonenastawieniaspołeczne,
pośredniczącewformowaniuichosobowości.Stądgłówneamerykańskie
gremiumnaukowe,wyznaczająceaktualnepodejściedotegozaburzeniazy-
skałonowemianoAmericanAssociationonIntellectualandDevelopmental
Disabilities-AAIDD(zAmericanAssociationonMentalRetardation)
1
,ana-
wetwklasyfikacjiICD-11termin„niepełnosprawnośćintelektualna”zostaje
zastąpionyterminem„zaburzeniarozwojuintelektualnego”(Disordersof
IntellectualDevelopment).Przedstawicieletegostowarzyszeniawskazują
nakoniecznośćstosowaniaterminównieponiżającychinieblokujących
możliwościrozwojuindywidualnego.TerminosobazNIlubosobazzabu-
rzeniemrozwojuintelektualnego,wydajęsięztychpowodówtrafny.Sugeruje
ondynamicznośćfunkcjiintelektualnychiuwzględniaobszarypotencjalności
obokograniczeńrozwojowych.Dlategowdiagnozienależyakcentowaćaktu-
1
ZrezygnowanozatemwnazwieStowarzyszeniazpojęcia„umysłoweopóźnienie”
na„intelektualnąirozwojowąniepełnosprawność”(tłum.autora).
9
