Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
toryjnychbadańnadpamięciąorazbadaniapamięciwkontekścieżyciaco-
dziennego(everydaymemoryresearch).Spórten,barwnyiangażującywielu
badaczy,niewystępujejużdzisiajwostrejformie.Jednakzdecydowanawy-
mianapoglądówznaczącoprzyczyniłasię,zjednejstrony,douwzględniania
wliteraturzedotyczącejpamięciwymiaru:badanialaboratoryjne–badania
wkontekścieżyciacodziennego,azdrugiej–znacznegorozwojutychostat-
nich.Wskaźnikiemrozwojunurtubadańwcodziennymkontekściemogąbyć
kolejnekonferencje„PracticalAspectsofMemory”(1987,1994),powołanie
towarzystwaSocietyforAppliedResearchinMemoryandCognition(1994),
pojawieniesięczasopismaukierunkowanegonatakiewłaśniebadania–„Ap-
pliedCognitivePsychology”(1986),awPolscechoćbypublikowanierozdzia-
łówopamięciautobiograficznejwpodręcznikachpoświęconychprocesompo-
znawczym(Maruszewski,2000,2001).
PrezentacjaNeissera(1978)stanowiłabardzoostrąkrytykębadańnadpa-
mięcią,odklasycznychpracEbbinghausapopsychologiępoznawczą.Reakcją
najegokrytykęorazpublikowanenastępniewynikibadańnadpamięciąwkon-
tekścieżyciacodziennegobyłartykułBanajiiCrowdera(1989),wktórym–
zkolei–bardzozdecydowanieskrytykowanosamąideętakichbadańorazich
rezultaty.Kolejnekomentarzebadaczy,prowadzącychzarównoklasyczneba-
danialaboratoryjne(Kihlstrom,1996;Roediger,1991;Tulving,1991a),jak
iodwołującychsiędomateriałulubkontekstucodziennego(Bahrick,1996b;
CeciiBronfenbrenner,1991;Conway,1991),miałyjużnajczęściejcharakter
pojednawczyiwskazywałynawaloryobuujęćorazmożliwośćichpołączenia.
Wniniejszympodrozdzialeprzedstawiętrzypowyższefazysporuorazjego
implikacjedlapodejmowanychprzezemnieproblemówbadawczych.
KrytykaNeissera(1978)odnosiłasięprzedewszystkimdoźródełproble-
mówbadawczychwzakresiepamięcioraz,wkonsekwencji,walorówuzyski-
wanychwbadaniachwyników.Jegozdaniem,zarównow1878,jakiw1978
rokuobowiązywałazasada,iż„jeśliXstanowiinteresującyiważnyspołecznie
aspektpamięci,topsychologowieniemalnigdyniebadaliX”(Neisser,1978,
s.4).Brakzainteresowaniabadaczypamięciproblemamiwynikającymizżycia
codziennego,takimi,którewodniesieniudopamięciformułująlaicy,wynikał–
jegozdaniem–zbłędnychzałożeńdotyczącychnaturypamięciorazsposobujej
badania.Badaczepamięcicelowokoncentrowalisięnatestowaniuhipotezukie-
runkowanychnastworzenieogólnejteoriipamięciimechanizmówwyjaśniają-
cychjejfunkcjonowanie,gdyżuważali,żejesttocelznacznieważniejszyibar-
dziejpodstawowyniżkoncentrowaniesięnaproblemach,jakiemożezrodzić
codzienność.Spostrzegającswojezadaniejakoposzukiwanieogólnych,uniwer-
salnychprawfunkcjonowaniapoznawczego,zakładali,żeprawateodnosićsię
będąrównieżdokontekstupozaeksperymentalnego,codziennego.Przyjmowali
założenie,żepamięćfunkcjonujetaksamoniezależnieodkontekstu,awybór
laboratoriumjakomiejscabadaniajest–zracjinajwiększychmożliwościmani-
pulowaniawarunkamiikontrolizmiennych–najprostszyminajbardziejracjo-
nalnymrozwiązaniem.Strategiata–zdaniemNeissera–okazałasiębłędna