Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WPROWADZENIE
Kończącniedawnokursjęzykaniemieckiego,postanowiliśmy–wrazzin-
nymiuczestnikami–podziękowaćprowadzącej,wręczającjejkwiaty.Rozmo-
węnatentematpodjęliśmybardzopóźno,toznaczyprzedostatnimizajęciami,
podczasktórychodbywałsięegzaminzaliczeniowy.Powiedziałamwówczas
moimkoleżankom,żejeślijużmusimydziękowaćprzyokazjiegzaminu,to
powinniśmytozrobićprzedegzaminem,aniejakwpoprzednimroku–ponim.
Jednazuczestniczekkursuspojrzałanamniezdumionaipowiedziała,żeprze-
cieżwpoprzednimrokuwręczaliśmykwiatkiprzedtestem.Wodpowiedzija–
równiezdumiona–stwierdziłam,żebardzodobrzepamiętam,jakpiszącegza-
min,spoglądałamnastojącywkąciesalipięknieopakowanyskrzydłokwiat.
Potrafiłabymdokładnieopisać,jakbyłustawiony,jakąmiałwielkośćijakie
ozdoby.Mojarozmówczynitwierdziłajednakzuporem(inniuczestnicydysku-
sjiprzezorniepowstrzymalisięodwyrażeniajakichkolwieksądówwtejkwe-
stii),żebardzodobrzepamięta,jakniespokojnieczekaliśmynaostatnich
uczestników,żebywręczyćkwiatekprzedrozpoczęciemtestu.Sytuacjastałasię
trudna,jakzawszewtedy,gdydwieosobytwierdzącośzabsolutnąpewnością,
aichsądysąsprzeczne.Uratowaćnasmogłajedyniemożliwość,żeuczestni-
czyłyśmywdwóchróżnychegzaminach–niestety,odbyłsiętylkojeden.Jedna
znaspamiętałacoś,czegoniebyło,aprzynajmniejniewystąpiłowokoliczno-
ściach,októrychrozmawiałyśmy.
Powyższasytuacjajestilustracjąprzedmiotuniniejszejpracy,toznaczy
zniekształceńpamięciowych.WleksykoniePsychologiapamięcizniekształce-
niapamięcioweokreślanesąjako„zmianywtreścizapamiętanychinformacji,
którychprzejawemsąbłędywprzypomnieniach”(Chlewińskiiin.,1997,
s.233).RoedigeriMcDermott(2000)traktujątenterminjakosynonim„złudzeń
pamięciowych”.Roediger(1996,s.76)definiujeteostatniejako„przypadki,
wktórychrelacjaosobydotyczącaprzeszłegozdarzeniaistotnieróżnisięod
tego,jakzdarzenietorzeczywiściewyglądało”.WSłownikupsychologicznym
z1964rokuzawartajestnastępującadefinicjazłudzeń:„wprzypadkuspostrze-
ganiazmysłowego‘subiektywnazmianaobiektywnejtreści’lubrzeczywistych
danychzmysłowych;wprzypadkupamięcisubiektywnezafałszowanieprzez
dodanie,pominięcielubzastąpieniewprzypominaniuprzeszłegodoświadcze-
nia”(Drever,1964,s.129).Wewspółczesnychujęciachwyłączasięzmiany
treściowewynikającezpominięćzzakresupamięciowychzniekształceńczy
złudzeń(RoedigeriMcDermott,2000).Wśródbłędówpamięciowychwyróżnia
