Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
EDUKACYJNYKONTEKSTZMIAN
WZAKRESIETREŚCIIFORMPRACY
21
pracyorazkompetencjachznimizwiązanych.Oweprzełomoweodkryciawyzwalają
zmianynazywanerewolucjamiprzemysłowymi,któreoznaczanesąkolejnyminume-
rami(Michalski,2017,s.4–10).Ichcharakterystykapozwalanauchwycenieprawi-
dłowościwyznaczającychrelacje:przeszłość–teraźniejszość–przyszłość.
Wszerszejperspektywierewolucjeprzemysłowedotycząnietylkoprzekształceń
wzakresietechnologii,aleteżistotnychprzeobrażeńwobszarzespołecznymikul-
turowym.
PierwszarewolucjaprzemysłowamiałamiejscepodkoniecXVIIIwieku.Nazy-
wanajestwiekiemparyzewzględunaskonstruowanieizastosowaniemaszynpa-
rowychumożliwiającychprzejścieodpracyręcznejdomasowejprodukcjimecha-
nicznej.Przykłademtakiegoprzejściabyłprzemysłtekstylny–dziękiwynalazkowi
mechanicznegokrosnatkackiegowroku1784.
DrugarewolucjaprzemysłowazostałazapoczątkowananaprzełomieXIX
iXXwieku.Określamyjąwiekiemelektryczności–towłaśnietenrodzajenergiizostał
wykorzystanydouruchomieniapierwszychliniimontażowychwroku1870,między
innymiwfabrykachsamochodów.
Bliższanamtrzeciarewolucjaprzemysłowatowiekkomputerów–począwszy
odlat70.XXwieku.Tookresczęściowejautomatyzacjiprocesówprodukcyjnych
wewszystkichdziedzinachtechniki,wspomaganiazarządzaniawprzedsiębiorstwach
produkcyjnychiusługowychorazwadministracjipublicznej.Tymrazemprzełomo-
wymodkryciemnaukowymbyłoopracowanieprogramowanychukładówlogicznych
(rok1969)–niezbędnychelementówsprzętukomputerowego,wtymspecjalistycz-
nychsterowników.
OdkońcapierwszejdekadyXXIwiekujesteśmyświadkamiczwartejrewolucji
przemysłowej(przemysł4.0)(Furmanek,2018,s.55–63),którąmożemynazwaćwie-
kiemintegracjiczłowiek–maszyna.Symbolemodkryciajesttymrazemjużwcześniej
wynalezionyInternet(rok1991).Obecniezyskałonnowezastosowaniawprocesiepro-
jektowaniaisterowaniainteligentnymiprzedsiębiorstwamitworzącymisiećsystemów
produkcyjnych.Niebyłobytomożliwebezużyciarozwiązańcyberfizycznych,atakże
Internetuludzi,rzeczy,usługidanych–umożliwiająoneprodukcjętakzaawansowa-
nychtechnologiczniemaszyniurządzeń,jakautonomicznepojazdy,robotywspółpra-
cującewprocesieprodukcjizludźmiiwspierająceludzi(opiekadomowa)czytrud-
nychdoprzecenienia,dziękiróżnorodnymzastosowaniompraktycznym,drukarek3D.
Analizująccechykolejnychrewolucjiprzemysłowychwkontekściedługookre-
sowychzmianocharakterzeogólnym,wzakresietreściiformpracyorazkompe-
tencjipracowników,wypadazauważyć,żeuichpodłożależysystematycznywzrost
popytunawyrobyprzemysłoweiusługi.Wzwiązkuztympracaikompetencje
zniązwiązaneulegająstałymprzemianom:
–pracaręcznajestcorazczęściejzastępowanapracąmaszyniurządzeń–auto-
matów,robotów(umożliwiatoprzejścieodprodukcjidetalicznejdoproduk-
cjimasowej,zaspokajającejpotrzebykonsumpcyjne);
