Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
RozdziałI.
ZperspektywyWaszyngtonu
peerelowskich.PolitykaWaszyngtonumiałazatempromowaćpostępwkwe-
stiiprawczłowiekawsytuacjinadWisłą.Równocześniebranopoduwagę
zastrzeżenie,żedziałaniateniepowinnyprowadzićdodestabilizacjipo-
litycznej,któramogłabysprowokowaćradzieckąinterwencję,dostarcza-
jącKremlowiokazjidodyktowaniaPRLjejpolitycznegoiekonomicznego
rozwoju50.
Zgodniezprzyjętymizałożeniamiwczasiebilateralnychkonsultacjina
tematKBWEprowadzonychnapoczątku1979r.wWarszawieAmerykanie
podkreślaliwagę,jakąprzykładajądoDcentralnegoproblemupolitykiUSA”,
czylitrzeciegokoszykaiprawczłowieka,któredotyczyłycodziennegoży-
ciazwykłychludzi,azatembudzązainteresowanieopiniipublicznej-jak
stwierdzałJamesGoodby,stojącynaczeledelegacjizzaAtlantyku51.Dyplo-
matyczniepodkreślał,żestronapolskaniesłusznietraktujekrytykęikomen-
tarzeWaszyngtonujakooskarżeniaimieszaniesięwwewnętrznesprawy
PRL.USAniepragnęłyaniniemiałymożliwościkontrolowaniaaktywności
innychrządów,aleniktniepowinienzabraniaćwyrażaniaswoichpoglądów
iposzukiwaniasfer,wktórychwspółpracamogłabyćlepsza,biorącpod
uwagęzgodnośćobustronnainnychpolach.Kolejnerozmowymiędzysy-
gnatariuszamiKBWEmiałyzademonstrowaćodniesienieHelsineknietylko
dopaństw,lecztakżedoichobywateli.Nazbliżającejsiękonferencji
wMadryciestronaamerykańskachciałanadalposzukiwaćdrógzmniejszenia
barierwEuropieorazwzrostukooperacjiibezpieczeństwa,dlategowszyst-
kietrzykoszykimusiałybyćadekwatniereprezentowane52.
OdobrejwoliWaszyngtonuświadczyjednakfakt,żestroniepolskiej
przedstawianodokonsultacjitezytradycyjnegopółrocznegoraportuKBWE
dotyczącePolski.Warszawaotwarcienarzekałanawypaczonyobrazrealiza-
cjiAktuKońcowegowdokumencie,podkreślajączwłaszczabrakzasygnali-
zowaniapozytywnychelementówwstosunkachbilateralnych53.Amerykanie
50NARAADD1978,WarszawadoDS7080(BrownczySchaufele?),16VIII1978.
51WskładdelegacjiamerykańskiejzawszewchodziłprzedstawicielKomisjiHelsińskiej
(W
.Korey,ThePromises,s.108).
52NARA,AAD1979,WarszawadoDS0704(Schaufele),24I1979,DSdoWarszawy
025567(Vance),31I1979;ArchiwumMinisterstwaSprawZagranicznych,DepartamentIII
(dalejcyt.:AMSZ,DIII)25/82,w.1,NotatkainformacyjnaorozmowachzdelegacjąDep.
StanuwsprawachKBWE,1II1979.Stronapolskawczasiespotkaniaakcentowałaswojeosią-
gnięciawdrugimkoszykuiamerykańskieprzypadkinaruszaniaswobodypodróżowania,np.
zawracanieosóbdokrajuwportachlotniczychmimoposiadaniawizamerykańskich.Goodby
obiecałzwrócenieuwaginato,alewrzeczywistościchodziłozaledwieopięćtakichzdarzeń.
53NARA,AAD1979,WarszawadoDS,8VI1979(Schaufele).Zarzutyformułowaneza-
równoprzezczłonkówpolskiejambasady,jakipodsekretarzastanuwMSZM.Dobrosielskiego
dotyczyłyrzekomocałkowicieprzekłamanegoobrazuwprowadzaniaprzezstronępolskąposta-
nowieńhelsińskich.ZastępcaambasadoraS.PawliszewskiwrozmowiezdyrektoremOfficeof
EasternEuropeubolewałnadbrakiemnawetwzmiankiostosunkachwzajemnychiwymianie
listówmiędzyCarteremaGierkiem(NARA,AAD1979,DSdoWarszawy141616(Vance),
2VI1979).