Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.PrawaczłowiekawpolityceStanówZjednoczonychwobecPolski
27
uznaniaprawczłowieka,szczególniewolnościporuszaniasięiswobodywy-
powiedzi.DlawspieraniategoceluStanyZjednoczonemiaływykorzystywać
posiadane,jakstwierdzano,szerokiekontaktywśródpolskichartystów,inte-
lektualistóworazwmediachiposzukiwaćmożliwościrozszerzaniaprogra-
mównaukowejikulturalnejwymiany,jużprzynoszącychwymierne,dobre
rezultaty47.
Zdaniemambasady,realizująctecele,USAmiałymonitorowaćwprowa-
dzanieprzezPolskępostanowieńKBWE,zwłaszczanapoluprawczłowie-
kaitrzeciegokoszyka.Półroczneraportyimiesięcznestatystykidotyczące
podzielonychrodzinstanowiływażnyelementtegoprocesu.Informacje
ozachowaniuPRLwobeczapisówzHelsinekzamierzanodyskretnieprzeka-
zywaćkorespondentomzagranicznym.Zaistotneuznanobliższekontakty
zambasadamipaństwzachodnichrównieżmającymiproblemyzprawami
człowiekawPRL.Brownwskazywał,żeKanadyjczycy,Brytyjczycy,Francuzi
iNiemcymajątakżewielepodzielonychrodzin,zatemjakominimalnycel
widziałkonsultowaniezniminajlepszejstrategiidlauzyskaniaodpowied-
niegowtejkwestiipodejściapolskichwładz.Zapożyteczneuznawałteżre-
gularnespotkaniazczłonkamiNATOiwybranymiambasadamipaństw
neutralnychwcelupodzieleniasięinformacjamiowypełnianiuprzez
WarszawępostanowieńKBWE48.
WczasieprzeglądupolitykiwobecEuropyWschodniej,dokonywanego
przezmiędzyresortowągrupęwsierpniu1978r.,jejprzewodniczący,zastęp-
caasystentasekretarzads.europejskich,WilliamLuersoptymistycznie
stwierdzał,żeznacznaczęśćzałożeńPD-21wobecPolski,podobniejak
RumuniiizwłaszczaWęgier,zostałaprzezAmerykanówosiągnięta.
Większośćsprawdotyczącychprawczłowiekamiałabyćprowadzonaprzez
ambasady.WzwiązkuzżądaniemRadyBezpieczeństwaNarodowegodoty-
czącymwypracowaniapodejściadokolejnegoprzegląduKBWEwMadrycie
w1980r.(któremianoprzygotowaćdo8VIII)podjętonatymspotkaniu
szerokądyskusjęnadefektywnościądziałańplacówekdyplomatycznych,
skutecznościądostarczanychprzezAmerykanówdémarchewobecwładzko-
munistycznych,zarównooficjalnych,jakikierowanychkanałamiprywatny-
mi.Zanajbardziejistotneuznanosystematycznewywieraniemocniejszego
naciskuidopasowywaniedziałańdosytuacjiwkażdymkrajuorazpołączenia
kwestiiprawczłowiekazinnymisprawamiwstosunkachbilateralnych49.
PracownicyplacówkidyplomatycznejUSAwWarszawiesugerowalijed-
nakzmianęjednegozcelówpolitykiwyznaczonychdorealizacjiambasadzie
wkońcupoprzedniegoroku.Narodowyinteresamerykańskiwstabilnej
ewolucjiwPolscenieoznaczałbowiempopieraniaDbezruchu”władz
47Ibid.
48Ibid.
49NARA,AAD1978,DSdoWarszawy204538(Christopher),12VIII1978.