Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
RozdziałI.
ZperspektywyWaszyngtonu
interweniowaćwkwestiipodzielonychrodzin,arównocześniezachęcaćpol-
skichprzywódcówdoutrzymaniaDumiarkowanegoiwrażliwego”podejścia
dodysydentóworazkonsultacjizespołeczeństwem.ZakoniecznenadPoto-
makiemuznanotakżeutrzymywanieprzezambasadękontaktuzwszystkimi
grupamiopozycyjnymiwceluzrozumieniaichcelów,taktykiiwpływów
orazichrelacjizreżimem42.
ZgodniezwcześniejszymisugestiamiBrzezińskiegowczasiespotkania
zGierkiemwWarszawieCarterniepodjąłszczegółowychkwestiizwiąza-
nychzprawamiczłowieka,wyrażającjedynieuznaniedlawsparciaprzez
Polskęprocesuhelsińskiegoiprzywiązaniedoprawczłowiekapodzielaneod
wiekówprzezUSA43.Wczasiekonferencjiprasowejprezydentniewahał
sięzaznaczyć,żeamerykańskiewyobrażenieprawczłowiekajestwPolsce
znacznielepiejwidoczneniżwinnychkrajacheuropejskich,wskazującna
znaczącystopieńswobodyprasyipodobnypoziomwolnościreligijnejde-
monstrowanyprzezfakt,że90%ludziwyznajewiaręwChrystusa.Tak
pochlebnaopiniaspotkałasięzresztązkrytykąniektórychPolaków(praw-
dopodobnierozmówcówambasady),żebyłotozbytpochlebnewobecre-
żimu44.WWaszyngtoniejednakwidzianotoinaczejinp.konferencję
Cartera,transmitowanąnażywoprzezpolskiemassmedia,uznanozaduży
kroknaprzódzpunktuwidzeniastanowieniaamerykańskichwartości
iwolnościprasy45.
Wpołowielutego1978r.możemyzaobserwowaćpierwszeopinieomoż-
liwościwykorzystaniaprzezWaszyngtonnaciskuwielugrupspołecznych
wPolscenawładzewceludokonaniaprzezniekoncesji,którenadPoto-
makiemuważanozakorzystnedlaUSA.Wprzeglądzierelacjibilateralnej,
przygotowanymprzezCarollaBrownazambasadyamerykańskiejwWar-
szawie,stwierdzano,żeoddolnedziałaniawspierającelewypracowanenad
Potomakiem-zwiększeniapolskiejniepodległości,narodowejtożsamości
iwewnętrznejliberalizacji46.Wichrealizacjichcianoprzedewszystkimwy-
korzystaćtepolawspółpracy,naktórychWaszyngtonmiałprzewagę,np.
uzależnićpozytywnąodpowiedźnapolskieprośbyopomocekonomicznąod
otwarciawładzwWarszawienasprawyhumanitarne,zwłaszczałączeniaro-
dzin.Biorącpoduwagęumiarkowanąpostawęwtraktowaniudysydentów
przezpeerelowskiewładzew1977r.,USAmiałozachęcaćwładzePRLdo
42NARA,AAD1977,DSdoambasadywWarszawie(dalejcyt.:DSdoWarszawy)295591
(Vance),10XII1977.
43JCL,NLC-23-29-4-16-4,Memorandum,31XII1977.
44JLC,StaffOfficesPress:Granum,box101FolderWarsaw[Poland],12/29/77-1/6/78,
PollReport6A,30XII1977,NLC-23-29-4-20-9,Warsaw494(Davies),18I1978.
45JCL,JodyPowellPapers,SubjectFiles,box41FolderTrip:Poland,Iran,India,Saudi
Arabia,France,Belgium,12/29/77-1/6/78[4],NotydorozmówzCyrusemVancenatemat
podróży,9I1977(sic!).
46DepartmentofStateFOIA(dalejcyt.:DSFOIA),WarszawadoDS1420(Brown),18II1978.
