Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Platon,Prawa
nieliczni
19
.Ichpojedynczegłosyszybko,bowciąguniecałegopółwiecza,
znalazłyoddźwiękwśrodowiskubadaczymyśliPlatona20.
Iotoodlat90.XXw.Prawasąjednymzczęściejkomentowanychiana-
lizowanychdialogówwplatońskiejliteraturzeświatowej,badaniazaśnad
dynamicznąiwielowątkowąrefleksjąpolitycznątwórcyAkademiidominują
nadpropozycjamirekonstrukcjijakiejśstabilnej,zwartejpolitycznejdok-
tryny.Analizyte,uwzględniająceszerokikonteksthistorycznyikulturowy
myśliPlatona,nietylkorzucająnoweświatłonajegopolitycznąietyczną
naukęoraznafunkcję,charakteriformędyskursufilozoficznego,copowin-
noprzemówićzwłaszczadotych,którzychcąlubzwykliwidziećwPolitei
szczytjegoutopijnychwizjipolitycznych,aleteżpogłębiająnasząwiedzęna
temathistorii,kultury,religii,wychowania,ekonomii,prawa,życiaspołecz-
no-politycznegoirodzinnegostarożytnejGrecji.Dziśwpełnipotwierdzają
sięsłowaEdwinaB.Englanda,żePrawansąskarbnicąpłodnychprawd,
którePlatonwnajwiększąstarośćpozostawiłwspadkuludzkości”
21
.Ale
możemusijeszczeupłynąćtrochęczasu,nimPrawastanąsięczęściąkano-
nutekstówklasycznychnarównizDziejamiHerodota,Wojnąpeloponeską
TukidydesaczyPoliteiąsamegoPlatona22.
Współcześnibadaczegeneralnieprzyjmują,żePrawasąwcałościdia-
logiemPlatona,powstałymniewcześniejniżw347r.-niewykluczając,
żepracanadnimimogłamuzająćwielelat,wczasiektórychnapisałinne,
krótszedialogizgrupytakzwanychndialogówpóźnych”(Teajtet,Sofsta,
19
KoryfeuszemjestniewątpliwieMorrow(1960),którywidzącwPrawachnajlepszą
konstytucjępolitycznąuwzględniającąrealiaIVw.,przedstawiamateriałhistorycznyleżący
ujejpodstaw.ImpetsystematycznymbadaniomnadPrawaminadałteżSaunders(1970,
1991).ZarysuwspółczesnejhistoriiinterpretacjiPrawdokonujeLisi2001:11-24oraz
CharlesKahnwreedycjidziełaMorrowaz1990r.(odniesieniabibliograficzneorazgru-
pywspółczesnychstanowiskinterpretacyjnychpodajęw:Zygmuntowicz2011:10-32).
Najaktualniejszyprzewodnikbibliograficznyznajdzieczytelnikwewstępiedowłaśnie
opublikowanegoangielskiegoprzekładuPraw(Plato,TeLaws,ed.M.Schofield,transl.
T.Grifth,Cambridge2016),któregoniemogłamjeszczeuwzględnićpodczaspracynad
niniejszymtłumaczeniem.
20
DziśPrawauznajesięzagłównedziełofilozofiipolitycznejPlatonaobokPolitei
(Bobonich2013:1).
21England1921:1.
22
Naszeprzekonanienatematprzystępnościtekstuniezmieniłosięodconajmniej
IIw.poChr.,jakświadczyskargaLukianazSamosat(Ikaromenippos24),żeprawaPlatona
sąrówniezimnejaksylogizmyChryzypa;dziśmożemyjednakdodać,żepraceChryzypa
byłykluczowedlarozwojulogiki.
