Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Przedmiotprawa
63
negonutworu”trwającego1minutę,wzawartejugodziepozasądowejwypłacono
wysokieodszkodowanie91.
Wnurcieproblemówzwiązanychzochronąsztukiwspółczesnejnależylokalizować
spórwokółorzeczeniafrancuskiegoSąduKasacyjnego,wktórymuznanozautwór
pracęJ.GautelaParadise92.Przedmiotemocenybyłwytwórintelektualnysprowa-
dzającysiędoumieszczenianapisunParadise”(Raj)naddrzwiamitoaletybyłego
oddziałudlaalkoholikówwszpitalupsychiatrycznym.Słowotowpostacistylizo-
wanych,pozłacanychipatynowanychliterjestusytuowanenaistniejącejuprzednio
iniezmienionej,brudnej,zodpadającąfarbąściany,azamek,wwidocznychdrzwiach
dotoalety,przypominakrzyż.Orzeczenietowywołujedużekontrowersje.Zjednej
strony-akceptującgo-wskazujesię93najegoodpowiedniośćdlasztukiwspół-
czesnej.Powoływanyjestfragmentuzasadnieniategoorzeczenia,wktórymstwier-
dzono,żedziełokonceptualnepolegającenaumieszczeniusłowanRaj”nadtoaletą
wszpitaludlaalkoholikówzmieniazwykłeznacznietegosłowa-itajużokoliczność
jestdostatecznadlauznaniaistnieniadzieła,gdyżtwórcawybrał(skojarzył)słowo
dlaspecjalnejlokalizacjiiustawiłjewkorelacjidoniej.Wyrażenieideiwniniejszej
sprawiesprowadzasiędozmianyznaczeniamiejsca(toaleta)przezzamieszczenie
napisu(nRaj”).Zdrugiejstronyjednak-naszymzdaniem:słusznie-orzeczenieto
jestkrytykowane.Argumentujesięmiędzyinnymi,że:a)zmianaznaczeniasłowa,
któramiałabywskazywaćnatwórczycharakterwytworumabanalneprzesłanie,
b)osobistewyboryzostałytuzredukowanedonajprostszych:koloryiwysokośćza-
wieszenianapisu,c)trudnowdostrzeżeniumiejsca(ścianaiwyeksponowanedrzwi
dotoaletyznajdująsięwdomeniepublicznej)iumieszczeniunapisunRaj”widzieć
indywidualnąformępodlegającąochroniezprawaautorskiego-zwłaszczajeżeli
rozważysiękonsekwencjeewentualnejochronyautorskoprawnej94.Naszymzdaniem,
pomiędzyzakresamipojęć„utwór”wrozumieniuprawaautorskiegoa„sztuką”
istniejestosunekkrzyżowania.Istniejąutworyniestanowiącesztukiiwytworyin-
telektuuznawanezasztukę(takżewprzypadkachwysokiejwartościartystycznej),
któreniesąjednakutworami.
Analogiczneocenydotycząbrakuochronystylu(atakżemanieryisamychmetod
pracytwórczej).Niejestonbowiemwistocieczęściądzieła,leczstanowizespółreguł
91Por.R.Sapolich,Whenlessisn’tmore:illustratingtheappealofamoralrightsmodelofcopyright
throughastudyofminimalistart,idea,TeIntellectualPropertyLawReview2007,nr47,s.460in.
92Orzeczeniezdnia13listopada2008r.,RIDA2009,nr219,s.355in.Wsprawiechodziłoowyko-
rzystanietegodziełajakotłaprzezB.RheimswtryptykuNewEvezdwomafotografiaminagichkobiet.
93Por.C.N.Walravens-Mardarescu,ConceptualArt.AsCreationandItsProtectionbyAuthors’Rights,
RIDA2009,nr220,s.4in.
94Por.P
.Gaudrat,FromHelloftheAddictiontotheParadiseofToilets:JudicialTribulationsinthePur-
gatoryofAuthorsRights…Observationson1stCiv.,13nov.2008,RIDA2009,nr220,s.80in.P
.Gaudrat
dostrzegatutakżeniedopuszczalneprzeniesienienaterendóbrniematerialnychsposobunabyciaprawa
własnościwramachprawarzeczowegopoprzezpołączenierzeczyruchomejznieruchomościąitowpo-
stacinodwróconej”wstosunkudozasadpowszechnieprzyjmowanych(por.art.191k.c.),ibidem,s.98.
