Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Przedmiotprawa
77
rachdrogiwspinaczkowej126lubuznaniezapachuperfumzautwór.Wtymostat-
nimprzypadkuSądNajwyższywHolandiiworzeczeniuzdnia16czerwca2006r.
wsprawieLancômev.Kecofa127,uznał,żezapachnjakotaki”możespełniaćcechy
utworu,awkonsekwencjiprzepisyprawaautorskiegomogąbyćwykorzystywanedo
zakazywaniarozpowszechnianiaimitacji128.Podstawąrozstrzygnięciabyłaeksper-
tyzafizykochemiczna,zktórejwynikało,że24z26składnikówobuperfumbyło
identycznych.Rozstrzygnięcietootwiera,wnaszymprzekonaniu,możliwośćroz-
ciąganiaautorskoprawnejochronynasmaki(potraw),barwędźwiękuuzyskiwanego
zinstrumentuitd.129Obecnieprzeważajednakpoglądkwestionującyuznaniezapa-
chuperfumzaprzedmiotprawaautorskiego.Wskazujesię,żewyłączeniemożliwości
ochronyzapachuwynikaniestąd,żeniejestonuwidacznianywokreślonejformie,
leczdlatego,żeformataniemożeposiadaćpiętnaosobistego,gdyżjestwyłącznie
rezultatemstosowaniaknow-how130.Dostrzegasiętakże,żewyliczeniechronio-
nychdziełwkonwencjibreńskiejograniczonejestdodostępnychzapomocązmysłu
wzrokuisłuchu.Pozostawieniewskazanychwytworówpozagranicamiprawaautor-
skiegowiążesięprzytymprzedewszystkimzbrakiemmożliwościjednoznacznego
ustaleniaznamiontwórczychusprawiedliwiającychmonopolizacjędanegozapachu.
Pozatymautorskoprawnaochronazapachurodziłabypoważnetrudnościwstwier-
dzaniunaruszeniaprawdotakiegoutworu.
126Worzeczeniuzdnia30czerwca1998r.francuskiSądKasacyjnyuznał,żedlastwierdzenia,czy
drogawspinaczkowastanowiutwór,należyzbadać,czycechyosobowościjejautorawyrażająsięwłącz-
nymuwzględnianiuprzyjejwytyczaniuaspektówgeograficznych,kulturowychiludzkich,RIDA1998,
nr178,s.236-239.
127JudgmentoftheDutchSupremeCourt,16June2006,LJNAU8940,C04/372HR,cyt.zaIRIS2006,
nr7,s.15.PodobnieworzeczeniuSąduApelacyjnegoParyżazdnia14lutego2007r.wsprawieSABeauté
PrestigeInternationalv.StéSenteurMazal(IIC2008,nr1,s.114in.)przyjęto,żeperfumy(percepowane
przezzapach)mogąbyćuznanezdziełoludzkiegoumysłu,jeślizawierająpiętnoosobowościtwórcyi
ztegowzględuoryginalne.
128TakżeworzeczeniufrancuskiegoSąduApelacyjnegozdnia25stycznia2006r.wsprawie2006-
2925011StéBellureNVv.S.A.L
’Oréal,wskazano,żeutrwalenieutworuniejestkoniecznedouzyskania
statusuutworu,asposóbjegomożliwejpercepcji(azatemteżzapachowej)jestdowolny.Por.równieżcie-
kawerozważaniawartykuleM.Jankowskiej,Perfumy-czynowyutwórwświetlenajnowszegoorzecznictwa
wzakresieprawaautorskiego?,M.Praw.2007,nr23,s.1328in.
129ProblemtenbyłomawianynagruncieprawaangielskiegoiUSA.Podstawowątrudnośćwprzy-
znaniuochronysmakompotrawdostrzegasięwbrakuwymienieniategorodzajuwytworówwwyliczeniu
kategoriichronionychutworówwustawachautorskichtychkrajów.WPolsce,zauważmy,tenproblemnie
istnieje,gdyżwyliczenierodzajówutworówwpr.aut.macharaktertylkoprzykładowy.Por.wtejkwestii
T.LiCheng,CopyrightProtectionofHauteCuisine:RecipeforDisaster,EIPR2008,nr3,s.93in.
130WypowiedziałsięwtejsprawieP
.Sirinelli,Caselawsection…,s.202-218,komentującyorzeczenie
PierwszejIzbyCywilnejSąduKasacyjnegozdnia13czerwca2006r.wsprawieodmowyochronyzapa-
chowiperfum,wktórymnieprzyznanoochronykonkretnemuzapachowizewzględunaokoliczność,
żezastosowanieknow-howniejesttwórcząformąwyrażenia(niestanowikreacjiformy).Zabawne,że
analogicznawątpliwość-amianowicie,czyprzedmiotomochronybyłprzepisprzyrządzaniapotrawy
(know-how)czyteżjejsmak(utwór)-dotyczypierwszegoijedynegoprzypadkuochronydobraniemate-
rialnegoprawemwyłącznym,którymiałmiejscewstarożytności.ChodzituoprawoobowiązującewSy-
baris,greckiejkoloniiwpołudniowychWłoszech,uprawniającekucharzy,autorównowegodania,doza-
kazywaniaprzyrządzaniagoprzezinnychwokresiejednegoroku;cyt.zaP.E.Geller,Inquiryintojusticein
copyrightlaw:towardacoreauthor’sright,http://ssrn.com/abstract=959456(SSRNdrań).