Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.Francuskieustawodawstwoautorskiedobyrewolucyjnej
3.Francuskieustawodawstwoautorskie
dobyrewolucyjnej
WeFrancji—podobniejakwinnychkrajacheuropejskich—odcza-
sówpóźnegorenesansuzarównoprawopublicznegowystawianiadzieł
dramatycznych,jakiprawowydawaniaksiążeknależałodowładcy.Pierw-
szymztychprawkróldysponowałprzeznadawanieprzywilejówComédie
Française,drugimzaś—przezudzielaniewydawcomlubdrukarzomogra-
niczonychwczasieprzywilejówpublikowaniaokreślonychdzieł
30
.Zdarzało
sięrównież—aczkolwiekniezwyklerzadko—żeprzywilejbyłnadawany
autorowi.Jednaknawetwtakimprzypadkutwórcamusiałnastępnieprze-
nieśćtenprzywilejnajakiegośwydawcętudzieżdrukarzaczyksięgarza,
gdyżtwórcyniebyliuprawnienidoprowadzeniahandlu(sprzedażyksią-
żek)
31
.Wciągukilkunastulatpoprzedzającychrewolucjęfrancuskąsytuacja
powolizaczynałaulegaćzmianie.Wydanokilkazarządzeńidekretówkró-
lewskich(m.in.wlatach1771i1777),którenadałyprzywilejpublikacjiza-
równoautorom,jakiwydawcomorazuznały,żecodozasadypisarzposia-
danieprzemijającywczasie,aUwywodzącysięzjegotwórczejdziałalności”
przywilej
32
.Wpewnymsensiestwierdzenietomożnauznaćzapoczątek,
przynajmniejnagruncielegislacjifrancuskiej,koncepcjiprawaautorskiego
jakoinstytucjiprawnejwywodzącejsięzteoriiprawanaturalnego,choćin-
stytucjiwowymczasiejeszczenieukształtowanejjakoprawowłasnościowe.
Następnymetapemrozwojufrancuskiegoprawaautorskiegobyło
ustawodawstwouchwalonewdobierewolucjifrancuskiej,kiedytodwa
przewodniepojęcia,amianowicieUwolności”orazUwłasności”,stałysięna-
czelnymizasadamibudowaniaporządkuprawnego,wtymrównieżprawa
autorskiego.Obalającawszelkiedotychczasoweprzywileje
33
francuskako-
dyfikacjaUwyłącznychprawautorów,dramaturgów,kompozytorówiar-
tystówdoichdzieł”wrewolucyjnychustawachz13–19stycznia1791r.
iz19–24lipca1793r.niestanowiła—wpojęciujejtwórców—niczegoin-
nego,jakuznanietego,coleżałowsamejnaturzerzeczy(obieteustawy
zniewielkimizmianami—któregłównierozszerzałykrągdziełobjętych
30
J.Ginsburg,ATaleofTwoCopyrights:LiteraryPropertyinRevolutionaryFranceandAmerica,RIDA
31
1991,nr147,s.137.
P
.Recht,LeDroitd’Auteur...,s.27.
32
Ibidem,s.33in.Wtensposóbautorzyfrancuscyuzyskalipodobneuprawnienia(aczkolwieknie-
ograniczoneczasowo)jaktwórcyangielscy67latwcześniejnamocyStatutuAnny.
33
M.Rehbinder,Urheberrecht...,s.13.
27
