Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Historiarozwojuprawaautorskiegoikoncepcjiautorskichprawosobistych
wyczerpująconormowałakwestięautorskichprawosobistych
118
.Naprzy-
kładart.12pr.aut.z1926r.stanowiłwust.1,że:UTwórcarozporządzaswem
dziełemwyłącznieipodkażdymwzględem;wszczególnościrozstrzyga,czy
dziełomasięukazać,czymabyćodtworzone,rozpowszechnioneiwjaki
sposób”,awust.2,że:UOchronaprawosobistychsłużykażdemutwórcy
bezwzględunaistnienielubnieistnienieprawaautorskiego(art.58)”;art.28
pr.aut.z1926r.stwierdzał,że:UPomimoprzeniesieniaprawaautorskiegona
innąosobę,twórcazachowujesweprawaosobiste”.Artykuły58,59i60pr.aut.
z1926r.normowałyskargizpowodunaruszeniaprawosobistych,wskazu-
jącjednocześnie(art.58ust.2pr.aut.z1926r.),conależyuznaćzaUkrzyw-
dęosobistą”.Wyliczeniezawierałoprzykładynaruszeńautorskichpraw
osobistych.Ustawataukształtowałapolskisystemprawautorskichwopar-
ciuokonstrukcjędualistyczną
119
(kolejneustawypotwierdzałytozapatry-
wanie).Przepisyregulująceautorskieprawaosobistewpierwszejpolskiej
ustawieoprawieautorskim,główniezuwaginato,żeporazpierwszy
określiłyistotęitreśćprawaosobistegotwórcy,stanowiły—jakpisałF
.Zoll
—Uwporównaniudoustawodawstwadotychczasowegoistotnypostęp
idlategoteżwnajwyższymstopniuzainteresowałyprawnikówzagranicz-
nychizwielkimsięuznaniemspotkałynatereniemiędzynarodowym”
120
.
Kolejnaustawaoprawieautorskimz10lipca1952r.(Dz.U.Nr34,
poz.234,weszławżyciewdniuogłoszenia(art.67),tj.31lipca1952r.)
równieżzawierałaregulacjędotyczącąomawianegotuzagadnienia,
ztymżewprzeciwieństwiedoustawyz1926r.nieposługiwałasiępo-
118
Polskaustawanieposługiwałasięterminemdroitmoral,cotakwyjaśniajejtwórcaF
.Zollw:Tzw.
„droitmoral”...,s.286:UPorzuciłemwroku1920nazwę»droitmoral«,którą,choćbyzewzględu
nawyrażenie,wprowadzająceelementetycznywokreślenieprawa,uważałemzaniewłaściwą,
apostanowiłemzastąpićjąnazwą»prawaosobistego«twórcy,jako—jaksądziłemwówczas—
oddającąlepiejrzecz,októrąchodzi”.Dalej—s.291—wyjaśnia,dlaczegozmieniłnatentemat
zdanie:UPrzydalszychroztrząsaniachproblemu,powróciłemznowudo»droitmoral«inabrałem
przekonania,żebłędembyłotłumaczyćnajęzykpolski»droitmoral«przezprawoosobistetwór-
cy—błędembyłodlatego,gdyżwprawdzieprawoosobistetwórcymieścisięwcałościwowem
enigmatycznem»droitmoral«,alebynajmniejjegotreściniewyczerpuje.Droitmoralobejmuje
nadtoprawatychosób,któresamtwórcapowołałlubktóreposiłkowoustawapowołujedoczu-
wanianadtymwęzłemduchowym,jakiłączytwórcęzjegodziełem,alecoważniejsze,droitmo-
ralobejmujejeszczecoścałkieminnego,aniżeliprawaosobistetwórcy,czyteżwskazanychprzez
niego,czyprzezustawęosób;obejmujeonobowiemprawopublicznespołeczeństwadorepresji
wszelkichczynów,zniekształcającychpozostałepośmiercitwórcydziełolubwprowadzających
wbłądcodoosobyichtwórcy”.
119
PoglądyposzczególnychprzedstawicielinaukiwtejkwestiiomawiaK.Grzybczyk,Autorskieprawa
osobistetwórcyreklamy,Rejent1998,nr11,s.39–41.
120
F
.Zoll,Tzw.„droitmoral”...,s.284,przyp.1is.288.
48
