Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Historiarozwojuprawaautorskiegoikoncepcjiautorskichprawosobistych
6.Współczesnekoncepcjeprawaautorskiego
Przyjmujesię,żefilaramiwspółczesnegoprawaautorskiegocztery
podstawowezasady
99
:Popierwsze,zasadaprawanaturalnego,stosownie
doktórejautormaprzyrodzoneprawodowłasnościrezultatówswojego
wysiłkuiwzwiązkuztympowinienmiećzapewnionąmożnośćsprawo-
waniakontrolinadopublikowaniemswojegodzieła,jakrównieżprawo
dosprzeciwieniasięjakimkolwieknieuprawnionymzmianomlubinnym
naruszeniomintegralnościswojegodzieła.Podrugie,stosowniedozasa-
dysprawiedliwejzapłatyzapracęautorzasługujenawynagrodzenieza
korzystaniezjegopracy,cozkoleistanowizachętędotworzeniabędą-
trzeciąnaczelnązasadąnowoczesnegoprawaautorskiego.Iwreszcie
należyzważyćnato,żewinteresiespołecznymleży,abyautorzyzachę-
canibylidopublikowaniaswoichdzieł,gdyżstymulujetorozwójnauki
ikulturybędącyzkoleiczwartymzfilarów,naktórychopierasiępra-
woautorskie.Zasadytemniejlubbardziejakcentowanewposzczegól-
nychsystemachprawaautorskiegoztym,żerównieżnatejpłaszczyźnie
ujawniasięzasadniczaróżnicamiędzykontynentalnymsystememprawa
autorskiegoaanglosaskimsystememcommonlaw.PodczasgdywEuropie
większąwagęprzywiązujesiędoargumentówopartychnaprawienatu-
ralnymiochronieautorawtymgłównienakoniecznościpopierwsze
zachowaniadzieła,podrugieposzanowaniaosobowościtwórcy,potrzecie
ochronywięzi,stosunkuistniejącegomiędzydziełemijegotwórcą
100
to
wkrajachsystemucommonlawdominujeekonomiczno–społecznenasta-
wieniedoprawaautorskiego
101
.
Koncepcjaautorskichprawosobistychwkrajachsystemuprawacy-
wilnego,czyligłówniewEuropiekontynentalnej,dodziśniejestjednolita.
Konkurujątuzesobą:wywodzącasięzteoriiprawosobowościkoncepcja
monistycznaprzyjętawkrajachtakichjakNiemcyczyAustriaoraz
opartanateoriiwłasnościintelektualnej,zgodniezwiększościowympo-
glądem,dominująca
102
,koncepcjadualistycznareprezentowanaprzede
wszystkimwustawodawstwiefrancuskim,włoskim,belgijskim,greckim,
holenderskim,wkrajachskandynawskichiwprawiepolskim.Systemypra-
99
S.M.Stewart,InternationalCopyrightandNeighbouringRights,Butterworths,London1983,s.22.
100
C.Doutrelepont,Ledroitmoraldel’auteuretledroitcommunautaire,Bruylant,Bruxelles1997,s.23.
101
K.Garnett,J.R.James,G.Davies,CopingerandSkone...,s.29.
102
E.Wojnicka,Ochronaautorskichdóbrosobistych,WydawnictwoUniwersytetuŁódzkiego,Łódź1997,
s.67.
44