Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Historiarozwojuprawaautorskiegoikoncepcjiautorskichprawosobistych
terzemajątkowymorazprawocharakterzeosobistym(choćopróczkilku
uprawnieńtradycyjnieuznawanychzaautorskieprawaosobisterównież
innedodatkoweuprawnieniaautoramogąbyćzaliczonedogrupypraw
oprzeważającymcharakterzeosobistym
110
).Prawatesąodsiebieniezależ-
ne,wzwiązkuzczymniekonieczniedzielątensamUlosprawny”
111
.Pierw-
szeznich,tj.prawamajątkowe,sązbywalne
112
(orazmogąbyćprzedmio-
temegzekucji),ograniczonewczasie,poddaneograniczeniomwynikającym
zlicencjiprzymusowychtudzieżinnychwyjątkówdotyczącychmożliwości
swobodnegokorzystaniazdzieł.Drugienatomiast,tj.prawaosobiste,mają
—przynajmniejteoretycznie—charakterniezbywalny(aczkolwiekzazwy-
czajsądziedziczne),najczęściejnieograniczonywczasieorazniepodlegają
przedawnieniu.Ponadtoprawaosobistemającharakterpierwszorzędny,
zarównowaspekciechronologicznym,jakisystematycznym
113
.
Praktycznadoniosłośćtegorozróżnieniajeststosunkowoniewielka
114
,
mimożeprzynajmniejwjednejpłaszczyźniemogłobyonomieć—choćby
teoretycznie—zasadniczeznaczenie,amianowiciewodniesieniudomoż-
liwościrozporządzaniaprawemlubprawamiautorskimi.Jeślibowiemwyjść
zzałożeńkoncepcjidualistycznej,którawidziwprawachautorskichzarówno
prawaocharakterzemajątkowym,jakiprawaocharakterześciśleosobistym,
łatwiejszestajesiędowodzenie,żezuwaginaosobistycharakterniektórych
prawniemogąonebyćprzedmiotemrozporządzeń,wszakzsamejswejisto-
ty,natury,niepodlegająwyzbyciusiępodżadnąpostacią.Przyprezentowa-
niunatomiastpoglądówmonistycznych,zgodniezktórymiprawoautorskie
niemaaniczystomajątkowego,aniczystoosobistegocharakteru,łatwiejjest
dopuścićmyślorozporządzalnościprawemautorskim.Jakjednakprzeko-
namysięwrozdzialepoświęconymmożliwościdysponowaniaautorskimi
110
A.Dietz,ElementsofmoralrightprotectionintheUniversalCopyrightConvention,Cop.Bull.1987,nr3,
111
s.19.
C.Doutrelepont,Ledroitmoral...,s.30.
112
Trzebajednakpodkreślić,żezuwaginawyrażonywwiększościsystemówprawaautorskiego
wymógdokładnegookreśleniapóleksploatacjidzieła(naktórychmadojśćdoprzeniesieniaau-
torskichprawmajątkowych)całkowitezbycieautorskichprawmajątkowychjestniemożliwe.Za-
wszebowiemmożezaistniećsytuacja,kiedyzuwaginapowstaniejakiegośnowego,nieznanego
wmomenciezawieraniaumowyprzeniesieniaautorskichprawmajątkowych,polaeksploatacji,
autorskieprawamajątkowedotyczącetegopolaprzysługiwaćbędąautorowi,mimożewcześniej
wyzbyłsięonUwszelkichautorskichprawmajątkowychdodzieła”.
113
A.Dietz,TheMoralRight...,s.207.
114
G.Koumantos,Faut–ilavoir...,s.3;A.Dietz,TheMoralRight...,s.206pisze:UPerhapstherearemore
commonfeaturesbetweenthedualisticandthemonisticapproachthanpureterminologicalop-
positionofthetwoconceptswouldmakeonebelieve”.
46
