Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
RozdziałI.Zagadnieniaogólneprawaubezpieczeńspołecznych
3.Ubezpieczeniaspołeczneaubezpieczeniezdrowotne
iubezpieczeniagospodarcze
Wszystkimrodzajomubezpieczeń(społecznym,zdrowotnemuigospodarczym)
wspólnejestich„ogólnepojęcie(...)jakourządzeńzapewniającychusuwanielubła-
godzenieskutkówryzyklosowychzapomocąśrodkówpochodzącychzeskładek”6.
Niezależniezatemodznaczącychróżnic(zob.schemat22)międzyubezpieczeniami
zesferypublicznej(ubezpieczeniaspołeczneizdrowotne)isferyprywatnej(ubezpie-
czeniagospodarcze),ichkonstrukcjaopartajestnatymsamymmechanizmierozło-
żeniaciężaruryzyka(kosztówpokryciaszkód)nazbiorowośćosób(wspólnotęryzy-
ka)zagrożonychtymisamyminiebezpieczeństwami7.Niewpływatooczywiściena
instytucjonalnąodrębnośćprawaubezpieczeńspołecznychiubezpieczeniazdrowot-
negoodprawaubezpieczeńgospodarczych(umowaubezpieczeniajakozobowiąza-
nieprawacywilnegouregulowanajestwart.805-834k.c.iinnychaktachprawnych),
zzastrzeżeniem,żeodmiennościwzakresieprzedmiotuczymetodydziałalności
ubezpieczeniowejwystępujązarównomiędzyubezpieczeniamispołecznymiizdro-
wotnym,jakiwramachubezpieczeńgospodarczych.
Wrelacjiubezpieczeńspołecznychdoubezpieczeniazdrowotnegochodziprzede
wszystkimoinnyprzedmiotochrony.Ubezpieczeniaspołecznezapewniająochro-
ubezpieczeniowąwrazie:1)stałej,długo-lubkrótkotrwałejutratyzdolnoścido
pracyzarobkowejwzwiązkuznabyciemświadczeńpieniężnychztytułuosiągnięcia
wiekuemerytalnego,niezdolnościdopracy(ztzw.ogólnegostanuzdrowia,wypadku
przypracylubchorobyzawodowej),choroby,rodzicielstwalubopiekinadchorym
członkiemrodzinyoraz2)utratyżywicielarodzinywzwiązkuznabyciemświad-
czeńpieniężnychztytułujegośmierci.Wubezpieczeniachspołecznychświadczenie
jestzatemcodozasadyfunkcjonalniezwiązanezutratąmożliwościzarobkowania
(zastępujedochódzpracylubdziałalności).Natomiastochronaubezpieczeniowa
wubezpieczeniuzdrowotnymdotyczyżyciaizdrowiaubezpieczonychipolegagłów-
nienaudzielaniuświadczeńzdrowotnychwpostaciróżnorodnychusługmedycznych
(np.poradylekarskiej,badaniadiagnostycznegoczyzabieguchirurgicznego).Toteż
powodemudzielaniaświadczeńzdrowotnychniejest,jakwprzypadkuubezpieczeń
społecznych,utratalubograniczeniezdolnościdozarobkowania,leczwystąpienie
jakiejśdysfunkcjiorganizmuopodłożufizycznymlubpsychicznym.Ówstanbraku
zdrowianiezawszewpływanautratęlubograniczeniezdolnościdozarobkowania
osóbpodlegającychubezpieczeniomspołecznym,gdyżniekażdaosobachora(pa-
cjent)tracizdolnośćdowykonywaniapracylubprowadzeniadziałalnościipobiera
świadczeniepieniężnezubezpieczeńspołecznych.Dotegotrzebajeszczedodać,że
zeświadczeńzdrowotnychkorzystajątakżeosobyniepodlegająceubezpieczeniom
6Zob.T.Zieliński,Ubezpieczeniaspołecznepracowników.Zaryssystemuprawnego-częśćogólna,
Warszawa-Kraków1994,s.25-26.
7Zob.I.Jędrasik-Jankowska,Pojęciaikonstrukcjeprawneubezpieczeniaspołecznego,Warszawa2018,
s.32.
KamilAntonów