Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Częśćpierwsza.Sekularyzacja.Krytykapewnejkategorii...
Jeślirzeczmierzyćliczbąpowtórzeń,toniemniejsugestywne
okazałosiętwierdzenie,jakobynowożytnyetospracybyłseku-
laryzacjąświętościiprzynależnychdoniejformascezy.Aletak-
żedandysmabyćzsekularyzowanympotomkiemchrześci-
jańskiegoświętego,choćzarazemprzypominastoickiegomęd-
rca–wformuleautorstwaBaudelaire’a,zgodniezktórąwpra-
wiawzadziwienie,samjednaknigdyniczymzadziwionynie
jest
ii
.Wreszciebezwzględnośćwodsłanianiuswejosobywli-
terackichautoprezentacjachnajróżniejszegorodzajumabyćse-
kularyzacjądoświadczeniasamegosiebie,właściwegopietyzmowi
ipurytanizmowi,szczerościąrefleksjireligijnej,przekształco-
nąwnaukowąprecyzję,takjakuprzedniohiszpańskapowieść
łotrzykowskawywodziłasięjakobyzgatunkuwykreowanego
przezWyznaniaAugustyna,RobinsonDefoezaśzduchowego
dziennika,prowadzonegoprzezpurytaninawceluuzyskania
pewnościzbawienia,przyczymtętranscendentnąpewnośćuczy-
niłoimmanentnąjużsamoocalenierozbitkajakodemiurga.
Nieprowadzętupolemiki.Niepodajęwwątpliwośćproce-
durdowodowychwposzczególnychprzypadkach.Chciałbym
tylkozapomocąkilkuanonimowychprzykładówwywołaćpe-
wienrodzajanamnezy,przypominającczytelnikowiwielkąlicz-
bęanalogicznychtwierdzeń,któreniemogłyujśćjegouwagi
wpiśmiennictwieostatnichdziesięcioleci,alektórebyćmoże
wyrobiływnimpoczucietakiejoczywistości,żekreowaneprzez
niezwiązki,bezwzględunaswąśmiałość,niebudząjużwłaści-
wiezdziwienia.
Postulatpolitycznejrównościwszystkichobywatelimiałja-
kobyzsekularyzowaćwcześniejszepojęcierównościwszystkich
ludziprzedBogiem,podczasgdypodstawowewyobrażeniana-
szegoprawakarnegoporuszająsiętoramizsekularyzowanejte-
ologiiiimplikująpojęciewinyzapożyczonezrelacjisakralnej.
Wodniesieniudoteoriipolitycznejpodnoszonoargument,czę-
stopóźniejpowtarzany,żewszystkieistotnepojęciazzakresu
współczesnejnaukiopaństwietozsekularyzowanepojęciateolo-
giczneiii.Tostwierdzenieodnosisięnietylkoiniewpierwszym
rzędziedohistoriipojęć,leczdostrukturysystemu,wktórejta-
kiepojęciafunkcjonują:sytuacjakryzysowaistanwyjątkowy
