Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
LeszekJesień
Intensyfikacjadyskusjinadkoniecznościąwprowadzeniazmianzewzględu
naprzyjęciewielunowychpaństwnastąpiławpołowielat90.XXwieku,gdy
doUEwstępowałyAustria,FinlandiaiSzwecja(1995).Jednocześniewyraźniej-
szastałasięwówczasperspektywaakcesjiwielupaństwzEuropyŚrodkowej
iWschodniej,nawetjeśliniedecydowanosięjeszczenaokreślenieczypodanie
datyichczłonkostwa,zgodniezdecyzjamiRadyEuropejskiejzMadrytu(1995).
Ztejperspektywynajważniejsząprzesłankąreformowaniaprezydencjistajesię
samarosnącaliczbapaństwczłonkowskichUniiEuropejskiej.Tradycyjne,rota-
cyjneprzewodnictwoniejakoprzyzwyczaiłopaństwa,ichprzywódcóworazopi-
niępublicznądostosunkowoczęstegosprawowaniatejfunkcji.WEuropejskiej
WspólnocieGospodarczejsześciupaństwczaspełnieniaprezydencjiwRadzie
przypadałkolejnemupaństwucotrzylata.WramachwcześniejszejEuropejskiej
WspólnotyWęglaiStaliprezydencjezmieniałysięnawetcokwartał,skutkiem
czegowgroniesześciupaństwzałożycielskichnastępnarundaprzewodni-
czeniatejWspólnocieczekałakażdepaństwozaledwiezapółtoraroku.Niebyło
więcczymśniezwykłym,żeprezydenciczypremierzykrajówczłonkowskich
mieliokazjępełnićfunkcjędwukrotnieczynawetwielokrotniewtrakciepeł-
nieniafunkcjiparlamentarnejczyprezydenckiej.
TowłaśnierotacyjnośćuważanojednakzapoważnąwadęzarządzaniaUEze
względunanaturalnąwtymsystemienieciągłośćsprawowaniafunkcjiprezy-
dencji.Federalistycznykrytyksystemucykliczniezmiennejprezydencjiuważał,
żesześćmiesięcytozbytkrótkiczas,bywcielićwżyciejakikolwiekprogram
działania.Ponadto„doprawdyzbytwieleoczekujesięodurzędnikównarodo-
wych,którzyzaledwieraznasześćlatmająprzejmowaćinicjatywęizarządzać
postępamiRady”2.Tensamsposóbrozumowaniamożemyodnaleźćjużwrapor-
cieTindemansaz1976roku,awięczokresu,gdyówczesnaWspólnotaliczy-
łajeszczedziewięciuczłonków:czassprawowaniaprezydencjijestzbytkrótki
inależywydłużyćgodojednegoroku,cowzmocniłobyinstytucję3.Analitycy
skupieniwKlubieFlorenckimjakozasadniczypowódkoniecznejreformy„me-
chanizmustworzonego,bykażdegostowarzyszyćzzarządzaniemwspólnymdo-
mem”,podawaliprzykładprezydentaFrancji.JacquesChirac,któryswąpierwszą
prezydencjęsprawowałw1995roku,wkilkatygodnipoobjęciuurzędu,następną
okazjędoudziałuwprzewodnictwieRadyUEmiałbymiećwUEskładającej
sięz28państwdopieropodkoniecswejdrugiejkadencji,tojestwroku2009
(rozumowanietoprowadzono,gdykadencjaprezydentaFrancjiliczyłajeszcze
siedem,aniepięćlatjakwspółcześnie)4.
Pierwszeważnezmianywstosunkudoprezydencjiwprowadzonopoakcesji
HiszpaniiiPortugaliiw1987roku.Postanowionowówczasodejśćodalfabetycz-
2E.Wistrich,After1992.TheUnitedStatesofEurope,London1989,s.100.
3RaportTindemansa,ReportonEuropeanUnion,„BulletinoftheEuropeanCommunities”
1976,Supplement1.
4ClubdeFlorence,Europe:l’impossiblestatuquo,Paris1996,s.114–115.