Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
WIELOSTRONNAWSPÓŁPRACAMIĘDZYNARODOWA…
stałychbadańnaukowych.Bezichznajomościtrudnobyłobyzrozumieć
iwyjaśnićwieleprocesówiwydarzeńmiędzynarodowychorazdziałań
uczestnikówstosunkówmiędzynarodowych.
OrganizacjaTraktatuPółnocnoatlantyckiego(NATO)aWspólnoty
Europejskie/UniaEuropejska(WE/UE):podobieństwairóżnice
NATO-międzynarodowawspólnotaobronna
Międzynarodowawspólnotaobronna,jakąjestNATO,mimoswojejewolu-
cjiwciąguponad74latistnieniaizasadniczejtransformacjipozakończeniu
zimnejwojny,któraposzerzyłazakreszadańtejorganizacjizwiązanychzmię-
dzynarodowympokojemibezpieczeństwem,pozostałasojuszempolityczno-
-wojskowym.Jejnajważniejsząfunkcją,podobniejakw1949r.,jestobrona
zbiorowa.NATOmawielecechwspólnychzinnymisojuszamimiędzynarodo-
wyminaświecie,alejestprzytymuznawanezanajskuteczniejsząiprawdopo-
dobnienajtrwalsząwspólnotęobronnąXXiXXIw.SojuszPółnocnoatlantycki
przyczyniłsiędozwycięstwapaństwdemokratycznychwtrakciezimnejwojny,
apojejzakończeniuskutecznieadaptujesiędonowejrzeczywistości,stawiając
czołobieżącymzagrożeniomiwyzwaniom49.DlategoteżnaprzykładzieNATO
najlepiejjestanalizowaćgłównecechyicharakterystykiwspólnotyobronnej
orazróżnicewystępującemiędzyniąiwspólnotągospodarczo-polityczną,jaką
byłyWspólnotyEuropejskie,ajakąobecniejestUniaEuropejska.
PozakończeniuIIwojnyświatowejdlatworzeniawszelkichorganizacji
zajmującychsiębezpieczeństwemiobroną,wtymdlazbiorowychsojuszy
obronnych,głównympunktemodniesieniabyłaKartaNarodówZjednoczo-
nych(KartaNZ).Wart.51KartyNZwprowadzonozasadę,zgodniezktórą
każdepaństwoczłonkowskieONZbędąceofiarąnapaścizbrojnejmaniepo-
zbywalneprawodosamoobronyindywidualnejlubzbiorowej,nzanimRada
BezpieczeństwaONZniepodejmieniezbędnychzarządzeńwceluutrzy-
maniamiędzynarodowegopokojuibezpieczeństwa”50.Jednocześnieżad-
49
S.R.Sloan,NATO,theEuropeanUnion,andtheAtlanticCommunity:TeTransatlanticBargain
Challenged,Lanham2005,s.89-216.
50
KartaNarodówZjednoczonych,w:S.Bieleń(red.),Prawowstosunkachmiędzynarodowych.Wybór
dokumentów,Warszawa2004,s.30-47.