Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WIELOSTRONNAWSPÓŁPRACAMIĘDZYNARODOWA…
41
pomocywprzypadkuzagrożeniaorazwysyłająsygnałdopotencjalnych
agresorów,żewrogiedziałaniaspotkająsięzezjednoczonąodpowiedzią
państwbędącychstronamitraktatu.Ichcelemjestzatemswegorodzajuwy-
muszeniepodjęciadziałańprzezsygnatariuszytraktatu,atakżeodstraszenie
agresorów58.Wartozaznaczyć,żedokumentyteczęstonieprzetrwałypróby
czasu.WedługbadańAndrzejaDybczyńskiegowciąguostatnichczterech
stulecitrzyczwartesojuszyniezostałodotrzymanych,awcodziesiątym
aliansiesojusznikwystąpiłprzeciwkosojusznikowi59.
Traktatpółnocnoatlantyckizawierazobowiązaniedowzajemnejobrony,
októrymjestmowawartykułach3-5tegodokumentu.Artykuł3wymaga
odpaństwczłonkowskichwspólnychprzygotowańdoodparciaatakuzbroj-
negoprzeciwkopaństwuczłonkowskiemuijestwgruncierzeczypodsta-
wązintegrowanejstrukturydowodzenia.Artykuł4zawierazobowiązanie
dokonsultacjiwprzypadkuzagrożeniaintegralnościterytorialnej,nieza-
leżnościpolitycznejbądźbezpieczeństwajednegozpaństwczłonkowskich.
Artykuł5jestnatomiastcentralnączęściąTraktatu,gdyżwprowadzaklau-
zulęzbiorowejobrony.Należypodkreślić,żetozobowiązanieprawnenie
wymuszanapaństwachczłonkowskichwojskowejpomocyzaatakowanemu
sojusznikowi,alezostawiaimswobodęwyboruodpowiedzi60.Takprzyjęte
sformułowanieart.5miałoswojehistoryczneuwarunkowaniawynikające
zpotrzebyuzyskaniazgodySenatuUSAnaratyfikacjęTraktatupółnocno-
atlantyckiego,zgodniezKonstytucjąUSA.Jednocześniepomocudzielana
napadniętemupaństwumusibyćjednakniezwłoczna,amożliwośćużycia
siłyzbrojnejjestwyszczególnionawtekścieTraktatu.Dlategoodpoczątku
swojegoistnieniaNATO-wsensiepolitycznymimilitarnym-jestorga-
nizacjąwiarygodną.Wśródspołecznościmiędzynarodowejpanujebowiem
przekonanie,żeodpowiedźpaństwsojuszniczychnaatakwobecnawetjed-
negoznichrzeczywiścienastąpi61.Przekonanietojestpoparteistnieniem
zintegrowanejstrukturywojskowejpaństwczłonkowskich,ichpotencjałem
wojskowymorazbliskąwspółpracąwyrażającąsięwewspólnymplanowa-
niu,wspólnychszkoleniachićwiczeniachwojskowych,aodlat90.XXw.-
równieżwewspólnymuczestnictwiewoperacjachreagowaniakryzysowego.
58
A.Sari,TeMutualAssistanceClausesoftheNorthAtlanticandEUTreaties:TeChallengeofHybrid
Treats,nHarvardNationalSecurityJournal”2019,t.10,nr2,s.410.
59
A.Dybczyński,Sojuszemiędzynarodowe,Warszawa2014,s.12.
60
Zob.np.R.Kupiecki,Siłaisolidarność.StrategiaNATO1949-1989,Warszawa2009,s.85-87;A.Sari,
op.cit.,s.426-429.
61
R.Kupiecki,OrganizacjaTraktatuPółnocnoatlantyckiego,Warszawa2016,s.20.
