Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WIELOSTRONNAWSPÓŁPRACAMIĘDZYNARODOWA…
39
nepostanowienieKartyNZniewykluczaistnienianukładówiorganizacji
regionalnychwzakresiesprawdotyczącychutrzymaniamiędzynarodowego
pokojuibezpieczeństwa,anadającychsiędoakcjiregionalnej,podwarun-
kiem,żetakieukłady,organizacjeiichdziałalnośćsązgodnezcelamiizasa-
damiOrganizacjiNarodówZjednoczonych”(art.52KartyNZ)51.
Tworzeniesojuszywojskowychczyorganizacjiregionalnychmających
naceluzagwarantowaniebezpieczeństwaswoimpaństwomczłonkowskim
niejestjednakbezwarunkowe.Istotnymograniczeniemjestto,żezgodnie
zprawemmiędzynarodowymjedynymilegalnymisojuszamimogąbyćso-
juszeobronne.Artykuł2KartyNZzakazujeużycialubgroźbyużyciasiły
wstosunkachmiędzynarodowychinakładaobowiązekpokojowegoroz-
strzyganiasporów52.
Jednocześnieprawomiędzynarodowepozwalanarozszerzeniewspół-
pracymiędzysojusznikamitakżenainnesfery,zwłaszczanatępolitycz-
ną.DlategoteżwielesojuszypowstałychpozakończeniuIIwojnyświa-
towejprzybrałoformępolityczno-wojskową.TakąformęmatakżeSojusz
Północnoatlantycki.Wartorównieżzauważyć,żeart.7Traktatupółnocno-
atlantyckiego(zwanegoteżtraktatemwaszyngtońskim)bezpośredniood-
nosisiędozgodnościtegodokumentuzKartąNZ,podkreślając,żetraktat
tennienaruszagłównejodpowiedzialnościRadyBezpieczeństwaONZza
utrzymaniemiędzynarodowegopokojuibezpieczeństwa53.
Nieudanąpróbęstworzeniasojuszuwojskowegopaństwaeuropejskie
podjęłyzarazpozakończeniuIIwojnyświatowej.UtworzonowówczasUnię
Zachodnią,przekształconąnastępniewUnięZachodnioeuropejską(UZE).
FiaskokoncepcjiEuropejskiejWspólnotyObronnejw1954r.,ajednocześnie
rozwinięciepolitycznychiwojskowychstrukturNATOwpierwszejpołowie
lat50.XXw.,zapewniająceutrzymanieamerykańskiegonparasolawojsko-
wego”nadEuropą,spowodowałyzamrożenienakilkadekadinicjatywdo-
tyczącycheuropejskiejtożsamościobronnejorazwprowadziłyUZEwstan
uśpienia.Krótkotrwałareaktywacjatejorganizacjiwlatach80i90.XXw.nie
zmieniłazasadniczosytuacji.PodkoniecXXw.państwaeuropejskiezaczę-
łyrealizowaćswojeambicjewzakresiebezpieczeństwaiobronywramach
UniiEuropejskiej.Skupiałysięjednaknazarządzaniukryzysowympoza
51
Ibidem.
52
Ibidem.
53
TekstTraktatupółnocnoatlantyckiegowpolskiejwersjijęzykowejzostałopublikowanyw:Dz.U.
z2000,nr87,poz.970.
