Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
SOCJOLOGIAPROBLEMÓWSPOŁECZNYCH
cjalnaopiniapubliczna).Bartonpodał,jakoklasyczne,przykładybadańsondażo-
wychopiniipublicznej:najważniejszegoproblemukraju(systematycznebadaniaod
połowylat30.XXwieku)orazbadanianadpercepcjąbrakówwzaopatrzeniu(zwią-
zanychzwojną),ichprzyczynamiisposobamirozwiązaniaprzezrobotnikówiwła-
ścicielifirm.
Trzeciobszartobadaniedziałańpodejmowanychprzezgłównychaktorówbiorą-
cychudziałwrozwiązywaniulubblokowaniurozstrzygnięćproblemówspołecznych.
Stosunkowołatwojestzmierzyćstanświadomościspołecznejnatematdokuczliwych
kwestiiwdanejzbiorowości.Znacznietrudniejjestzdiagnozowaćprocesrozwiązywa-
niaproblemu;opróczsondażyniezbędnejestprzeprowadzenietakichbadań,jak:anali-
zazawartościprasylubwypowiedzimediów,analizadokumentówidokumentacjioraz
przeprowadzeniewywiadówzosobamizaangażowanymiwdanyproces.Bartonsądził,
żepewneproblemymającharaktertrwały(np.ubóstwo,utrzymaniepokoju).Jako
przykładydobrzezrealizowanychbadańnadprzebiegiemrozwiązywaniakwestiispo-
łecznychpodałmiędzyinnymipraceStoufferanadpostawamiliderówróżnychspo-
łecznościistowarzyszeńwobeckomunizmuorazmodelBonilliiSilvy-Michelena
(postawpolitycznychwobeczmianyspołecznejwWenezueli).
AnalizawtórnabadańproblemówspołecznychdoprowadziłaBartonadonastępują-
cychwniosków.Wbadaniachtegotypuuderzającejestto,żesocjologowiezazwyczaj
przeprowadzająbadaniawśródgrupi/lubkategoriiupośledzonychlubzdeprywowa-
nychzapieniądzepochodząceodgrupi/lubkategoriilepiejsytuowanychekonomicz-
nie(uprzywilejowanychsystemowolubuzyskującychkorzyścimaterialnezistnienia
danegoproblemu).Ztegopowodusocjologowiepowinnibyćświadomiudziału
wszystkichaktorówspołecznychwdanymproblemie,ichpotencjałupolitycznegooraz
ograniczeńwprzeprowadzaniuzmianyspołecznej.Zamierzającprzeprowadzićbadanie
kwestiispołecznychwobrębieszczególnegosystemu,należyzatem:zidentyfikować
osoby,grupyiorganizacje,któresązaangażowanewproblem,zidentyfikowaćprze-
pływyekonomiczneiinformacyjne,określićpostawy,sposobypostrzeganiaizacho-
waniaorazdokonaćanalizyuwarunkowańiskutkówzmianpostaw(zachowań)
wsystemie.Bartonpisze,żenależy:
a)zidentyfikowaćdramatispersonae,grupystatusówiorganizacje,którepracują
bezpośrednionadproblemem,jakrównieżtegrupy,któreograniczajązastosowanie
nowychsposobówrozwiązaniaproblemu,
b)określićgłówneprzepływygospodarczeikanałykomunikacji,
c)uzyskaćilościowypomiarpostaw,percepcji,kontaktówizachowańróżnych
grupstatusowych,
d)dokonaćanalizydeterminantpostaw,percepcjiizachowańróżnychgrup,
e)dokonaćanalizykonsekwencjipostawizachowańgrupwsystemiespołecznym
(s.143,145).
PozytywistycznyschematbadańsocjologicznychzastosowanyprzezSmigelaijego
współpracowników(1971)zostałwzbogaconyanaliząteoretycznąautorstwaEtzionie-
goiHeidt(1971).Zapodstawęprzyszłejteoriiproblemówspołecznychuznalioni
połączeniewysiłkówanalitycznych,podejściawieloczynnikowegoikrytykispołecznej
(zzachowaniemobiektywizmu).Budującpodstawykoncepcjiproblemówspołecz-
nych,wzorowalisięnazdobyczachcybernetykiidlategoswojepodejścieokreślilijako
