Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
52
SPRAWCŻOśćMED|ÓW
wiążącychcieniezignorancją,ciemnośćzoszustwem,wizjęzezrozumieniem,
awnikliwośćzoświeceniem”
.(Jones,2011:186).Przycałejzłożonościstosunku
doposzczególnychzmysłówweuropejskiejfilozofii,wedługautorki,flZczasem
zmysłydziałającenanajmniejsząodległość(dotykismak)stałysięupokarzająco
małoistotne,zmysłybardzowyraźniezwierzęce(słuchiwęch)zostałyrównież
zdegradowanedoniższejligi,zaśwzrok–działającynanajwiększąodległośćisię-
gającynajdalejzewszystkichnaszychzmysłów–zostałwyniesionydodumnego,
choćniestabilnegostatusunajważniejszegozmysłuijestużywanyjakometafora
samejwiedzy”
.(Jones,2011:186)53.
Dominacjafloka”czyflucha”wpływanaosobowośćludziinarelacjespo-
łeczne.WedługMcLuhana(2001:339)flKażdakulturajestpewnymporządkiem
zmysłowychpreferencji,awświecieplemiennymzmysłydotyku,smaku,słuchu
iwęchubyły–zpraktycznychwzględów–owielebardziejrozwinięteniżzmysł
wzroku”
.StądflPrzedwynalezieniemalfabetufonetycznegoczłowiekżyłwświe-
cie,wktórymwszystkiezmysłybyływyważoneifunkcjonowałyjednocześnie.
Byłtozamkniętyświatplemiennejgłębiirezonansu,kulturamówiona,której
strukturabyłapochodnądominującegozmysłusłuchu.Słuch–wprzeciwień-
stwiedozimnegoineutralnegowzroku–jestwrażliwy,wyczulony,»włączający«
idajeoparciedoskonałejsieciplemiennegopokrewieństwaorazwspółzależności,
dziękiktórejwszyscyczłonkowiegrupyżyliwharmonii.Podstawowymmedium
komunikacjibyłamowa,azatemniktniemiałznaczącowiększejwiedzyodin-
nych–cooznaczało,żenieistniałindywidualizmispecjalizacja,którewyróżniają
»cywilizowanego«człowiekaZachodu”
.(McLuhan,2001:338).
Człowiekplemiennyżyje,jakdowodziłMcLuhan,wprzestrzeniakustycznej,
awięctakiej,flktóraniemaśrodkaanigranicy,wprzeciwieństwiedoprzestrzeni
ściślewizualnej,którajestprzedłużeniemiintensyfikacjąoka.Przestrzeńaku-
stycznajestorganicznaiintegralna,postrzeganadziękijednoczesnemuwspół-
graniuwszystkichzmysłów,natomiastprzestrzeń»racjonalna«czyobrazowajest
jednolitaiciągła,istwarzazamkniętyświatbezrezonansuplemiennejkrainy
echa.Naszezachodniepojmowanieczasuiprzestrzeni,podobniezresztąjakcałe
pojęciecywilizacjizachodniej,wywodzisięześrodowiskawytworzonegoprzez
odkryciepismafonetycznego.Człowiekświataplemiennegowiódłzłożone,ka-
lejdoskopoweżycie,ponieważsłuchu,wprzeciwieństwiedowzroku,niemożna
skupić,aprzytymsłuchdoświadczadoznańjednoczesnych,niejestanalityczny
ilinearny.Mowajestwyrażaniemalbodokładniejuzewnętrznianiemwszystkich
naszychzmysłówjednocześnie;zakressłuchujestsymultaniczny,cechąwzroku
53
Niektórzybadaczejednak,wśródnichamerykańskifizykRichardPhillipsFeynman(1918-
1988),niezgadzalisięnadegradacjęzmysłówzwierzęcych.Wsłynnymeksperymencie
Feynmanflwykazał,żejeślizbliskapowąchaćczyjąśdłoń,możnastwierdzić,jakąksiążkę
ostatnioczłowiektentrzymał,porównujączapachzzapachamiinnychksiążeknapółce”
.
(Jones,2011:186).
