Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OKOVSUCHO
53
jestkolejność.Trybżycialudziniepiśmiennychbyłnieokreślony,symultaniczny
ipozbawionyciągłości,anadtoowielebogatszyodsposobużyciaczłowiekapi-
śmiennego.Poprzezswojązależnośćodsłowamówionego,używanegodocelów
informacyjnych,ludziebylizesobązłączeniwplemiennąsieć;aponieważsłowo
mówionecechujesięwiększymładunkiememocjonalnymodsłowapisanego,
ponieważpoprzezintonacjeprzekazujetakgłębokieuczucia,jakzłość,radość,
smutekczystrach,toczłowiekplemiennybyłbardziejspontaniczny,namiętny
izmienny.Człowieków,zdominowanyprzezsłuchidotyk,współuczestniczył
wzbiorowejnieświadomości,żyłwmagicznym,integralnymświeciekształto-
wanymprzezmityirytuały.Żyłboskimi,niczymniezagrożonymiwartościami.
Natomiastczłowiekpiśmienny,zdominowanyprzezwzrok,stwarzaśrodowisko
niezmiernierozczłonkowane,indywidualistyczne,określone,logiczne,wyspecja-
lizowaneioderwane”
.(McLuhan,2001:338-339).
Różnicamiędzyczłonkamikulturplemiennych,aukształtowanymiprzez
pismoidrukludźmiZachodupolegaćteżmanatym,żeciostatnizdolnisądo
fldziałaniabezreagowania”
.(McLuhan,2001:338).WedługMcLuhanaflWwy-
padkukulturplemiennychdoświadczeniejestporządkowaneprzezdominujący
zmysłsłuchu,którytłumiwartościwizualne.Zmysłsłuchu,wodróżnieniuod
chłodnegoineutralnegooka,jestbardzobliskozwiązanyzpoczuciemestetyki,
wrażliwyiwszechogarniający,kulturyopartenaprzekazieustnymdziałająire-
agująwtymsamymczasie.Kulturafonetycznadostarczaczłowiekowinarzędzia
tłumieniajegoemocjiiuczućpodczasdziałania.Działaniebezreagowania,bez
zaangażowania,dajepiśmiennemuczłowiekowiZachoduniezwykłąprzewagę”
.
(McLuhan,2004b:135).Wprzypadkuludzikulturplemiennychznaczniewiększa
byłaskalaemocjizwiązanychzżyciemspołecznym–flPonieważświatuchajest
gorącyiobfitujewnadmiarbodźców,natomiastświatokajestwporównaniu
znimchłodniejszyibardziejneutralny,ludziomzkulturyuchaczłowiekZachodu
wydajesiębyćzimnąrybą”
.(McLuhan,2001:160).Opanowaniepismaalfabe-
tycznego,skutkującefleksplozjąoka”
,byłoteżczynnikiemdynamizującymżycie
społeczne.McLuhanprzekonywał,żegdypiśmiennośćrozsadzawięzyrodzinne
czyplemienneuwalniasięenergiajakprzyrozszczepieniuatomu.Jegozdaniem
flFaktemjest,żezewszystkichzwiązkówhybrydowych,wwynikuktórychdoszło
dogwałtownegouwolnieniaenergiiizmian,najpotężniejszejestzetknięciesię
kulturypiśmiennejzkulturąprzekazuustnego.Obdarowanieczłowiekaokiem
wmiejsceuchaprzezwynalezieniepismafonetycznegostanowipodwzględem
społecznymipolitycznymchybanajbardziejradykalnąeksplozję,dojakiejmoże
dojśćwstrukturzespołecznej”
.(McLuhan,2004b:92).
TakżeOngwskazywałnaintegracyjnedziałaniedźwięku.Jegozdaniemsło-
womówionełączyludziwgrupy.Mówcaiaudytoriumsąjednością.Gdyjednak
mówcapoprosisłuchaczyoprzeczytaniefragmentutekstu(zakładając,żekażdy
znichmatentekstprzedoczyma),jednośćznika,boludziewkraczająwprywatny
