Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JakaRuś?Dylematyhistorii
kulturyruskiej
ProstamowakońcaXVIIIwieku-językDNaukparafialnych”(Po-
czajów1794)toksiążkazasługującanaszczególnąuwagę.Joanna
Getkaznaukowąrzetelnościązajęłasięwniejobszaremsłabospe-
netrowanymprzezbadaczy.Wpionierskimmonograficznymopraco-
waniujęzykoznawczymosiemnastowiecznegozabytkupiśmiennictwa
ruskiegomusiałazmierzyćsięzproblemembrakujednolitychkryte-
riów,atakżelicznychkontrowersji,jakiemogłystaćsięnastępstwem
jednoznacznychrozstrzygnięćwbadanejmaterii.Tadrugakwestia
wiążesięnietylkozkomplikacjamimetodologicznymi;poszerzatak-
żekontekst,wjakiwpisujesiętapraca,ozagadnienianiezwykle
ważnetakżezewzględunaproblematykęseriiDDrugaEuropa”.
Chodzizjednejstronyodziedzictworuskie(RuśKijowska)ijego
późniejsządywersyfikacjękulturową(wtymjęzykową)naczęśćza-
chodnioruską(białorusko-ukraińską)iwschodnioruską(rosyjską),
zdrugiejzaśorozwójtejpierwszejwkontekścieRzeczypospolitej
idominującejkulturypolskiej.PracaJoannyGetkiprzedstawiapro-
cesrozwojuzachodnioruskiegoobszarujęzykowego(prosta[ruska]
mowa)prowadzącydowyłonieniasięwspółczesnychjęzyków:biało-
ruskiegoiukraińskiego;wpisujesiętymsamymwskomplikowany
dyskursnaukowydotyczącyrozwojukulturruskich.Wdyskursietym
zaznaczasięistotnaróżnicamiędzystanowiskiemrosyjskimzjednej
strony,abiałoruskimiukraińskimzdrugiej.Ważnyjestwnim
jednaktakżeDtrzecigłos”należącydopolskichbadaczy,którzy,
paradoksalnie,sytuująsięjednocześnienazewnątrziwewnątrzoma-
wianegoprocesu:pozostającpozaopozycjągłównychuczestników
naukowegodialogu,obserwujągozeświadomością,żekontekstpo-
litycznyRzeczypospolitejipolskościwkształtowaniukulturyzachod-
nioruskiejniemożezostaćpominięty.
Wkwestiidwutorowościkulturyruskiejstanowiskobiałorusko-
-ukraińskiejestzgodnezestanowiskiempolskim.Uczenibiałoruscy
iukraińscyinaczejniżbadaczerosyjscypodkreślajązasadni-
cząodrębnośćDzachodnioruskiej”liniirozwojowejkulturyijęzyka