Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1
Przedsiębiorstwousługowe
waspekciehistorycznym
1.1.Wprowadzenie
Wjęzykupolskimnajpierwpojawiłosięsłowo„przedsiębierca”,czyliktoś,kto„bie-
rzecośprzedsię”,tzn.zamierza,planuje.(Dzisiejszaforma„przedsiębiorca”ipowstałe
zniej„przedsiębiorstwo”toformybłędneinieoddającewłaściwegoznaczeniatego
słowa.)1.WtakimwłaśnieznaczeniuużyłtegosłowaRichardCantillonwpołowie
XVIIIw.,wedługktóregoprzedsiębiorcatoktoś,kto„kupujepoceniepewnej,asprze-
dajeponiepewnej”,czylipodejmujeryzykowimięspodziewanegozysku2.
Nazwaprzedsiębiorstwoczyfirmaodnoszononajpierwdospółkikomercyjnej.
Jednakżeznaczenietegosłowarozszerzyłosięiobjęłowszystkietypydziałalności
gospodarczejodmałychprzedsiębiorstw,firmrodzinnychdowielkichkorporacji.
Wtymrozdzialeprzedstawionazostanieewolucjaprzedsiębiorstwawszerokim
sensiejakofirmyrodzinnej,spółkiniemającejtrwałegocharakteruiprzedsiębior-
stwa,wścisłymznaczeniutegosłowa.
Wtrakcieprzemiangospodarczychsferausługstawałasięcorazbardziejzróżni-
cowana.Znalazłysięwtejsferzedziałaniagospodarcze,któreniezaliczasięani
doprodukcjirolnej,aniprzemysłowej.
1.2.Zarysewolucjiprzedsiębiorstwausługowego
1.2.1.Starożytność
Rodzinajakonajstarszainstytucjaspołecznabyłateżnajstarsząformąorgani-
zacjigospodarczej.Rzymskisystemprawny,podstawanowożytnegosytemupraw-
negowEuropie,traktowałgospodarstwodomowejakoosobęprawnąreprezento-
wanąprawnieipolitycznieprzezgłowęrodziny3.Pojęcie„osobyprawnej”będzie
wczasachnowożytnychmiećistotneznaczeniedlapowstaniaprzedsiębiorstwa.
1A.Bańkowski,Etymologicznysłownikjęzykapolskiego,WydawnictwoNaukowePWN,Warsza-
wa2000.
2M.Blaug,Teoriaekonomii.Ujęcieretrospektywne,WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa
1994,s.468.
3N.Rosenberg,L.E.Birdzell,jr.,Historiakapitalizmu,Signum,Kraków1994,s.273.