Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.STUDIAIROZPRAWY
nek,odpowiedzialnośćpublicznazaedukacjędorosłych,strategiepolitykioświatowej,finansowanie,prawo,
transparentnośćitp.).
WniespełnadwiedekadypoogłoszeniuMemorandumosiągnięcianiemieckiejandragogikiświadczą
ojegoilościowejijakościowejewolucji.Szóstejuż(poprawioneirozszerzone)wydaniesztandarowegoency-
klopedycznegodziełaprzedstawiającegodorobekniemieckiejedukacjidorosłych(Tippeltiv.Hippel,2018)
jestmonumentalnym,liczącymponad1500stron,systematycznymopracowaniemuwzględniającymhistorię
edukacjidorosłych,jejteoretycznezałożenia,strategieimetodybadawcze,ramyinstytucjonalne,finansowe
orazprawne.Wśródobszarówbadawczychszczególnieważnemiejsceprzypadaprofesjonalizacjiorazadre-
satomiuczestnikomedukacjidorosłych.
Seniorzyjakoprzypomnianaprzestrzeńbadańedukacyjnych
Seniorzysąpokoleniem,którenajwięcejzyskałonakoncepcjiuczeniasięprzezcałeżycie.Dowzrostu
zainteresowanianaukitąpopulacjąprzyczyniłysiętakżeczynnikidemograficzne(np.starzeniesięspołe-
czeństw),kulturowe(np.indywidualizacjabiografiiikoncepcjispędzaniastarości)orazekonomiczne(np.
docenieniekapitałuspołecznegoikompetencjizawodowychosóbstarszych,przeświadczenieokorzyściach
społecznychwynikającychzuczestnictwaseniorówwofertachedukacyjnych).Wniemieckiejliteraturzepeda-
gogicznejwyraźnierysujesięzjawiskopodniesieniaproguwkraczaniawstarośćkobietimężczyzn;wprzy-
padkujednychidrugichrozpoczynasiępo65.rokużycia,alepierwszedwiejejdekadynazywanesąHmłodą
starością”(Tesch-RömeriWurm,2009).
Niesposóbwymienićwszystkichkierunkówbadańedukacyjnychnadstarością,stądjedyniewskaza-
nienakilkaprojektówbadawczych,charakterystycznychdlategoobszarubadań.Popierwsze,sątostudia
empirycznekoncentrującesięwokółpytańofunkcjeiefektyedukacjiwstarości(Iller,2018).Bazującna
założeniu,żezdolnośćdouczeniasięiprocesyuczeniasięrozstrzygająojakościżycialudzistarszych,bada-
czeprzyglądająsięznaczeniuipotencjałowiedukacji.Przypisująjejróżnorodnefunkcje:treningumiejętności
kognitywnych,czynnikintegracjizrynkiempracyiświatemspołecznym,profilaktykazdrowotna,refleksjanad
własnymiumiejętnościamiidoświadczeniem,źródłodialogumiędzypokoleniowegoizaangażowaniawżycie
społeczeństwa(Iller,2018;Köster,2009).Drugizkoleinurtbadańedukacyjnychnadstarościątworząstudia
dotycząceuczestnictwaludzistarszychwróżnychobszarachedukacjiicharakteruichedukacyjnegozaangażo-
wania.Panujewnaucepełenkonsenscodotego,żeaktywnośćedukacyjnawstarościjestnietyledetermi-
nowanawiekiem,ilebiografią(edukacyjną)jednostkiorazjejindywidualnymwysiłkiemnarzeczutrzymania
aktywnościlubjejpoprawywsytuacjiobniżaniasięsprawności(KruseiWahl,2010).Dobrzerozpoznano
juższerokieuwarunkowaniaaktywnościedukacyjnejludzistarszych(wykształcenie,motywacja,doświad-
czeniewuczeniusię,postawawobecedukacji);jednaztypologiirozróżniamiędzytypemdorosłegoucznia
zorientowanegonadobroogółuisolidarność,typemutylitarystycznym,typemspołeczno-emocjonalnymoraz
typemsamoabsorbującym–kontemplatywnym(Tippeltiin.,2009).Zprzynależnościądookreślonegotypu
28
