Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ProjektADLABifunkcjonalizmwprzekładzie–wstronęstrategii…
19
dewszystkimtym,kimjestodbiorcadocelowy.Możnaprzypuszczać,że
wprzypadkufilmudladzieciopisbędziebardziejzorientowanynaod-
biorcę(np.naciskpołożonynanarrację),awprzypadkuwybitnegodzie-
łasztukifilmowej(np.BękartówwojnyTarantino)audiodeskryptormoże
chciećstworzyćopisnbliższyoryginałowi”,próbującoddać-przynaj-
mniejwjakiejśczęści-językfilmu,np.poprzezużycieterminówfilmo-
wych(por.Peregowdruku)lubmodyfikującodpowiedniojęzykaudiode-
skrypcji(Mazur,Szymańskawprzygotowaniu).Wtymdrugimprzypadku
audiodeskrypcjabędzienbliższaoryginałowi”,czyli-parafrazującsłowa
Schleiermachera-nautordzieła(reżyser)będziepozostawionywspokoju,
awidzdoniegoprzybliżony”,wpierwszymprzypadkunatomiastADbę-
dziebardziejnudomowiona”,czylitonwidzbędziepozostawionywspo-
koju,areżyserkuniemuprzybliżony”(por.Schleiermacher1813[1992]).
Audiodeskryptor,opisującnaprzykładgestyiwyraztwarzybohaterów
-któreczęstoodzwierciedlająichemocje-potencjalniemógłbyzatem
skorzystaćznastępującychstrategiiaudiodeskrypcyjnych7:
1)opisdosłowny(ang.literalness)-ndosłowny”opistego,cowidzimy,
np.nMarszczybrwi”.Należyjednakzauważyć,żemożemymiećdo
czynieniazróżnymstopniemdosłowności,np.nmacha”jestmniejdo-
słownymopisemniżnpodnosiprawąrękęiporuszaniąnaboki”;
2)eksplicytacja(ang.explicitation)8-nazwanieexpliciteemocji,którą
danygestlubwyraztwarzywyrażają,np.njestsmutna”,njestrozzłosz-
czony”;
3)uogólnienie(ang.generalization)-opiszapomocąogólnegopojęcia,
np.nrobiminy”lubngestykuluje”;
7Niezależnieodwcześniejwspomnianychróżnicmiędzystrategiąatechniką
tłumaczeniową,wartykulestosujęokreślenienstrategiaaudiodeskrypcyjna”dlaoznacze-
niaposzczególnychrozwiązańaudiodeskrypcyjnych(cowtłumaczeniuodpowiadatechni-
cetłumaczeniowejlubstrategiilokalnejwgJääskeläinen-patrzpowyżej).Dlaoznaczenia
ogólnegopodejściadoopisywanegotekstuproponujęnatomiastokreślenienogólnastrategia
audiodeskrypcyjna”.Mojadecyzjajestpodyktowanatym,żewdotychczasowychdysku-
sjachnatematopracowaniabardziejpojemnychwytycznychAD-prowadzonychmiędzy
innymiwramachprojektuADLAB-przyjęłosięużywaćokreślenianstrategia”dlaoznac-
zeniaposzczególnychrozwiązańAD.
8Takrozumianejeksplicytacjinienależymylićzeksplicytacjąrozumianąjakojedno
zuniwersaliówtłumaczeniowych(universalsoftranslation).Wniniejszymartykuleekspli-
cytacjajestjednązestrategiiświadomiestosowanychprzezaudiodeskryptora,natomiast
eksplicytacjajakouniwersaliumtłumaczenioweniemusibyćwynikiemświadomejdecyzji
tłumacza,alejedynienproduktemubocznym”procesutłumaczenia(np.Baker1993).
