Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
ANNAKUŚMIREK
Charakterystykatargumów
Targumytogłównieprzekłady,leczprawiewszystkiezawierajądodatko-
wymateriałilustracyjny,tenzaśzwyklewystępujewkontekścietłumacze-
nia,któreokazujesiędosłowne.Nadaljednaktrwająintensywnedyskusje
nadcharakteremtegomateriału,jakrównieżnadcelemumieszczeniago
wtłumaczeniu.
Targumtowarzyszyłtekstowihebrajskiemuibyłprzekazywanyust-
nie,copowodowało,żenieustanniesięzmieniał20;wkońcuzostałjednak
spisany.Opróczprzekładuzawierałtakżeparafrazę,uzupełnieniatekstu
iaktualizacje,którewiernymwsynagodzelubpozaniąpomagaływroz-
ważaniachnadtekstem.Mogłybyćtozatembadaniaegzegetyczneszkoły
rabinicznej(betha-midrasz),którenastępniepodawanoludowizgroma-
dzonemunamodlitwiewsynagodze.
Natemattargumów,wkontekściestarożytnychprzekładów,wypowia-
dalisięmiędzyinnymiSebastianBrock(1979)iJamesBarr(1979).Na
podstawieanalizydziałalnościtranslatorskiejwstarożytnościBrockwska-
zujenażnicęmiędzytłumaczeniemznaczeniasłów(przekładliteralny)
atłumaczeniemznaczeniazdańiakapitów(przekładswobodny).Obieme-
todymiałyzwiązekzkonkretnąsytuacjąpolitycznąikulturową.Przekła-
dyliteralnesporządzanowśrodowiskachurzędowychiadministracyjnych,
wktórychmusiałbyćobecnyczłowiekbieglewładającydwomajęzykami,
abywraziepotrzebymócprzetłumaczyćdanydokument.Celemprze-
kładuswobodnegobyłonatomiastdostarczeniezrozumiałegoi,wmiarę
możliwości,literackiegotłumaczeniatekstu.ZdaniemBrockatranslacje
biblijneprzeprowadzanozgodniezpierwszymwzorcem,comiałoważne
konsekwencjedlaichkulturowegoireligijnegozastosowania.Tłumacze
targumówczyLXXposługiwalisięspecycznymitechnikamitranslacji
20Dlazaznaczeniażnicymiędzyoryginałemhebrajskimaprzekłademzalecano,aby
zwojebiblijneniebyłyczytaneitłumaczoneprzeztęsamąosobę.Sformułowanoszczegóło-
weprzepisy,abyodróżnićtedwieczynnościodsiebie.Przekładpowinienpoprzedzaćtekst
hebrajski,wierszpowierszuwwypadkuToryorazpotrzywierszewprzypadkuProroków.
Rabiniwprowadzilirównieżdwaodmiennesposobyrecytacji.Czytającemupohebrajsku
niebyłowolnospoglądaćpozazwój,którytrzymałprzedsobą,natomiastosobadokonują-
caprzekładumusiaładeklamowaćzpamięci.Wprowadzenietychuregulowańzapobiegało
powstaniuwrażenia,żetargumjestwpisanywTorę.Osobieniepełnoletniejniebyłowolno
czytaćpohebrajsku,mogłaonajednak-podobniejakniewidomy-dokonywaćprzekładu.