Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AramejskieprzekładyToryjakoświadectwointerpretacjitekstubiblijnego…
33
kresiepanowaładośćdużaswoboda,któradawałamożliwościrozwoju
interpretacji23.
Safrai(2006:276)podkreśla,żetargumbyłznaturyczymśpłynnym
itaknaprawdęnigdyniebyłdostatecznieredagowanywformieustnej.
Jegozdaniem,targumunieprzeznaczanorównieżwyłączniedlakręgów
popularnych,częstobowiemzawierałodniesieniadomidraszyinaukra-
binackich,potencjalnieniezrozumiałedlaczytelnikalubsłuchacza,który
wcześniejichniepoznał.Tłumaczenajwyraźniejwychodzilizzałożenia,
żeodbiorcydysponująchoćbyminimalnąwiedzązdobytąwszkolelub
podczassłuchaniaderaszotwszabat.
Jakwidać,zmiany,którewprowadzanodoaramejskichprzekładów
tekstubiblijnegoczęstowynikałyniezprzyczynjęzykowych,leczzeg-
zegezyteologicznejpowstałejwewnątrzreligijnejwspólnotyżydowskiej.
Zjawiskotojestnazywanetargumizacjąlubideologizacjąbiblijnegotekstu
hebrajskiego.Abyosiągnąćtecele,aramejscytłumaczestosowaliwiele
metoditechniktranslatorskich.Literaturatargumicznajestjednaktakob-
szernaiżnorodna,żeniesprzyjałatwymuogólnieniom.Uczeni,którzy
podejmowalipróbyidentykacjitechniktranslacyjnych,jakimiposługi-
walisiętargumiściprzyredagowaniuswoichdzieł,wskazująnakilkado
kilkunastumetod(np.Alexander1998:225-228;McNamara1992:29-34;
DiezMerino2002:203-210).Jednązczęściejbadanychregułbyłosto-
sowanieantropomorzmówiantropopatyzmów(McCarthy1989:45-66;
Kuśmirek2009:109-123).Wtargumachunikanotegosposobuopisywania
BogaIzraela,abyokazaćBoguszacunek.Zasadytejjednaknieprzestrze-
ganokonsekwentnie.Wielewyrażeńantropomorcznychtłumaczonodo-
słownie,anawetwzmacniano.Należyjednakstwierdzić,żeantropomor-
zmywtargumachbyłyzawszekwestiądrażliwą.Wśródinnychtechnik
możnawymienićstosowaniedubletów(podwójnychtłumaczeń),harmoni-
zacjętekstów,tłumaczeniaprzeciwstawne,tłumaczeniajęzykaguratywe-
goiwieleinnych(Kuśmirek2011:83-113;Baraniak2013:63-71).
23Sytuacjatatrwałaażdopojawieniasiędrukowanychwydańtargumów.Jednoznacz-
nympotwierdzeniemtegoprocesujestnietylkoistnieniesamychdodatków,aletakżewe-
wnętrznesprzecznościwobrębietargumóworazniezawszeszczęśliwełączeniewjednym
wierszutargumuliteralnegozhomiletycznym.