wpierwszymrzędzieekonomicznej,aletaknaprawdę
ideowej,światopoglądowej,bynierzecwprost
–antropologicznej.
ROZWÓJ–ZŁYBRATBLIŹNIAKANTROPOLOGII
JamesFerguson(1997)wswoimznanymartykule
oantropologiiijejzłym„braciebliźniaku”(
Anthropology
andItsEvilTwin
)pokazał,żewrazzpróbąrozwikłania
sprzecznościnapięćetycznychobecnejwideipomocy
rozwojowejsięgamytaknaprawdędokorzenisamej
antropologii.Totam,jeszczewXIXstuleciu,
wporównawczychpracachdotyczącychnarzędzi,ozdób,
elementówmitologii,wktórychszukanogenezyewolucji
idyfuzjikulturowej,izaszczepiania„wyższych”
elementówcywilizacjicywilizacjom„niższym”,tworzono
jednokierunkowerekonstrukcjerozwojuodstanu
A,„niższego”,dostanuB,„wyższego”,iporuszającsię
podprądczasu,szukanogenealogii,narodzinistotytego,
coludzkie,corodzi„kulturę”.Kiedyrelatywizm
wpoczątkachXXwiekugwałtowniezdemontowałteidee,
wskazującnapełnoprawneróżniceświatów,idei,wartości,
stałsięonjednocześniekomentarzemdostraszliwego
załamaniaowej„wyższej”kulturyEuropy,wktórej
wówczas,wkolejnychwojnachświatowych,złamane
zostaływszelkiezasadyhumanitaryzmu;wktórejkolejne
pokoleniamłodychludziwysyłanebyłynafront,
byzapomocąnowoczesnychmaszynginąćizadawać
śmierćinnym,ponieważ–jakpisałaRuthBenedictwswej
przewrotnej,politycznejkrytycezmechanizowanej,
nowoczesnejwojny–„uznanojednakowoż,żedla
osiągnięciacelunajlepszajestśmierćwwielkiejliczbie
iztowarzyszeniemtortur,najlepiejmłodychmężczyzn
wpełnizdrowiaiżywotności”(cyt.za:Geertz2000:144).
Towtedyteżgrupafrancuskichetnologów
sympatyzującychzparyskąbohemąisurrealistami
zaczęłapostrzegaćwłasneprzestrzeniekulturowejako
obce,dziwaczne,nad-realne,poszukującinnych
kosmologiimoralnościwspołeczeństwachafrykańskich.
JamesFergusonstawiajednakhipotezę,żemimo
wszystkowciąż,choćwinnejformie,duchmyślenia