Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
PawełPlichta
większymstopniuniebezpieczeństwemdestrukcji,sprowadzającejsiędowypierania
zpamięciindywidualnejizbiorowejniechcianych,trudnych,przykrychtreściczy
wspomnień(niszczeniepomników,palenieksiążek,cenzura,przemilczanie)lubmi-
tologizowania,przekształcania,poprawianiainnych.
Skoroczłowiekwcałejswejzłożonościjestistotątakżehistoryczną,tomusiswoją
(indywidualnąizbiorową)przeszłośćpoznawać,rozumiećikrytyczniealeuczci-
wieporządkowaćiopisywać.Sposobówprzekazuowychkulturowychnarracji,
chciałobysiępowiedzieć:corazbardziejdoskonałychjestwspółcześniemnóstwo.
Pozatradycyjnymipomnikami,tablicami,podręcznikami,monografiami,beletrysty-
ką,ikonografią,zadanietransmisjitreścispełniająwspółcześnietakże:film,muzyka,
grafikairzeczjasnanoweśrodkikomunikacji.Refleksjanadwykorzystaniemtych
możliwościpozostajeciągleprzedmiotemzainteresowaniawszystkich,którymnieob-
cajestprzeszłośćinadewszystkotroskaozgodnyzprawdąiistotąprzekazważnych
kulturowotreściczywartości.Takamyśltowarzyszyłapomysłodawcyprzedsięwzię-
ciaPrzeszłośćwewspółczesnejnarracjikulturowej,KierownikowiKatedryTeorii
iHistoriiBadańKulturoznawczychUniwersytetuJagiellońskiego,śp.Profesorowi
AndrzejowiPankowiczowi.Wsłowachzaproszeniadowzięciaudziałuwkonferencji
naukowej,którabyłajednymzetapówzakrojonegonaszersząskalęprojektu,pisał
oistniejącejpotrzebieodczytaniananowopercepcjiirozumienianajważniejszych
konstytutywnychdladanejcywilizacjidziełdecydującychojejduchowościszcze-
gólniewwarunkachdynamiczniezmieniającejsięrzeczywistości.
Zespółredaktorówpodjąłsiędokończeniaprzedsięwzięciaprzerwanegonagłą
śmierciąProfesora,przygotowująckolejnetomyzbiorowejmonografiipodwspól-
nymtytułemPrzeszłośćwewspółczesnejnarracjikulturowej.Publikacjemiałybyć
wzamierzeniusposobnościąwypowiedzidladoświadczonych,mającychznaczący
dorobeknaukowyuczonych,aletakżeokazjądlamłodychadeptównaukiotwartych
nanowewyzwaniawspółczesności,spoglądającychianalizującychfenomenyzwią-
zanezprzeszłościązsobiewłaściwąwrażliwością,niekiedydystansem,aczęsto
wyraźniewidocznąpozytywną,naukowąfascynacją.
NaproponowanyCzytelnikowitompierwszyskładająsięteksty,będącewyni-
kiemprowadzonychprzezAutorówbadań,opartenaźródłachipodporządkowane
aparatowinaukowemuorazstanowiąceeseistycznerefleksje,swobodnewypowiedzi
lubreferującestanowiskabardziejczymniejznanychmyślicieli(ChristopherLasch)
wobecciągleaktualnegoproblemuujęciaipercepcjiprzeszłościwewspółczesnych
narracjachkulturowych.
Pierwszaczęśćniniejszegotomuzawieratekstyściślehistorycznezuwagina
metodęlubprzedmiotpodjętegozagadnienia.Otwierajejedenzostatnichtekstów
ProfesoraAndrzejaPankowicza,wktórymsformułowałonkoniecznośćuwzględnie-
niawrefleksjikulturoznawczejwertykalnegowymiaruhistorii.Tekst,takżepoprzez
bezpośrednienawiązania,wyraźniekorespondujezmyślamiJanaPawłaIIrzecz-
nikahistorycznejuczciwościwdostrzeganiuchrześcijańskichkorzeniEuropyiza-
chodniejcywilizacji.
Kolejneartykułyprzedstawiająteoretycznezałożeniapodejściadoprzeszłości
zpunktuwidzeniahistorykaidei(EwaŚnieżyńska-Stolot),socjologa(JarosławRo-