Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PROBLEMNIEŚMIAŁOŚCIUDZIECI
cechwłaściwychdlaodporności,doktórychzaliczasięm.in.aktywnepodej-
ściedoproblemówżyciowychiichrozwiązywania,optymistycznąskłonność
dopostrzeganiaprzykrychdoświadczeńwsposóbkonstruktywny,tendencjędo
poszukiwanianowychdoświadczeńorazwysokiekompetencjespołeczne(ibi-
dem,s.142).Cechytepełniąfunkcję„tarczyochronnej”.Dziękinimdziecko
unikaszkodliwychczynnikówzewnętrznychorazrozwojowych,modyfikujeje
lubradzisobieznimi(Grötberg2000,s.14).Braktychcechczywykazywa-
niecechcharakteryzujących„dziecizagrożone”ograniczaszanseprawidłowego
rozwojupsychospołecznegodziecinieśmiałych,azwiększaszansepojawienia
sięzaburzeńtegorozwojuwpostacifobiispołecznej,depresji,próbsamobój-
czych,uzależnień.
1.2.INTERPRETACYJNEUJĘCIANIEŚMIAŁOŚCI
Badaczenieśmiałościupatrująprzyczyntegozjawiskawuwarunkowaniach
biologicznych,osobowościowychorazśrodowiskowych.Szczególniewobrębie
tychostatnichpedagodzymogąodnaleźćwieleczynnikówpozwalającychzrozu-
miećspecyfikęfunkcjonowaniadziecinieśmiałychwsytuacjachspołecznych.
1.2.1.Ujęcieorganiczne
Ujęcieorganiczneujawniabiologiczneźródłanieśmiałości.Przyczynątego
zjawiskamożebyćgenetycznieuwarunkowanakonstrukcjafizjologicznaukładu
nerwowego.Dziecinieśmiałeróżniąsięodswoichrówieśnikówzewzględu
na„odmiennyprógpobudzeniaciałamigdałowategoorazjegowpływnakorę
mózgową,podwzgórze,sympatycznyukładnerwowyimiejscesinawe”(Zin-
czuk2003,s.136).ZdaniemDanielaGolemana(1997,s.336),dziecinieśmiałe
prawdopodobnieprzychodząnaświatzpołączeniaminerwowymi,którespra-
wiają,żesąoneczułenawetnaniewielkistres.Wreakcjinanieznanąsytuację
ichsercabijąszybciejaniżelisercainnychniemowląt.Wprzeprowadzonymeks-
perymencierytmpracysercdwudziestojednomiesięcznychdzieci,którestroniły
odzabawyzrówieśnikami,przyspieszałdopoziomucharakterystycznegodla
silnegoniepokoju.Tenłatwopowstającyniepokójmożeleżećupodstawutrzy-
mującejsięprzezcałeżycienieśmiałości.
ZdaniemZbigniewaSkornego(1965,s.16),nieśmiałośćwystępujenajczę-
ściejudzieciosłabymtypiesystemunerwowego,uktórychprocesyhamowania
dominująnadprocesamipobudzania.Osoby,którecharakteryzująsięsłabością
procesówpobudzaniaihamowania,sąnieodpornenasilnebodźce,łatwozała-
mująsiępodwpływemprzeciwnościżyciowych,wkażdymzjawiskudopatrują
sięczegośniekorzystnego,sąbierne,lękliwe,wykazująskłonnośćdosamot-
ności.BadaniaBarbaryHarwas-Napierały(1979,s.34;1995,s.68)wykazały,
żekształtowaniusięnieśmiałościrzeczywiściesprzyjasłabytypukładunerwo-
wego,szczególnieudziewcząt.Niejestonjednakwyznacznikiemnieśmiałości,
ponieważzarównowgrupiedziecinieśmiałych,jaki„nie-nieśmiałych”znaleźli
15
