Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
MARIABERKAN-JABŁOŃSKA,BARBARASTELMASZCZYK
wizerunekromantycznego„ja”–skomplikowany,niedającysięłatwozakla-
syfikować,dynamicznyifragmentarycznyzarazem–niebyłmożliwydo
pełnego,intelektualnegoprzyswojeniawówczesnychwarunkachspołecz-
nychipolitycznych.
Uwzględnieniewbadaniachnadpodmiotowościąromantycznąkon-
teksturecepcyjnegokażezastanowićsięnadzasadnościątradycyjnejperio-
dyzacjidziewiętnastowiecznegopiśmiennictwa.Stulecietocorazczęściej
podlegabowieminterpretacjicałościowejjakoprzestrzeńwyjątkowejin-
tensyfikacjizmianobyczajowych,społecznych,politycznych,decydujących
wefekcierównieżonowejtożsamościpodmiotuliterackiego,ewoluującego
niezależnieodgranicromantyzmu,pozytywizmuczyMłodejPolski.
Książkęzamykaesej,którywykraczapozastudiastricteromantyczne
istajesięłącznikiemmiędzytradycjąromantycznąadwudziestowieczną,
nowoczesnąliteraturąwspółczesną.TekstJózefaFertajestwzasadziein-
terpretacjąpoetyJózefaCzechowicza,azwłaszczajegopoematudomświę-
tegokazimierza,leczprzezswąkonstrukcjęipoetykęstajesięanalizą
„dwóchobrazówpersonalnych;obserwatoraiobserwowanego”,analizą
„mitubiograficznego”NorwidazamienionegowpoetyckisenCzechowi-
czaoNorwidzie…,amożewsenosztucepoezjiprzeświecającejprzezpa-
mięćNorwidowskichstrof,wktórychCzechowiczzanurzaswójautoportret
artysty:
spokojniemiękkoświecichwilabezgodziny
twarzopadanadksiążkąrosamożegranat
widzęzawszesamotnyłuskęwódwzłociegliny
bóriskrzysięsosnamipatrzgwiazdaźródlana
gwiazdaźródlanainnych
owszystkiemostyparyżasercesiętłukłoitłukło
brooklynprzydeptałręcespłynęłypasmakrwi
notredamewesnachdygotałazbliżałatwarzwypukłą
krzyknąćpolskazbudzićsiępowiekismutneodwinąć
mógłsenlatwieluminąćtentakżemusiminąć
[…]
spokojniemiękkoświecichwilabezgodziny
ostrząsięnakamieniuzórzlotkijaskółkom
bramoprzytułkuoknaprzytułku
tejnocyłuskisekwanyzabrzękną
norwid
brzękwszerzniemieckiejkrainy
dowisłydoleci
atamstrunywfortepianachpękną
1
___
___
___
___
___
___
___
___
1
J.Czechowicz,domświętegokazimierza;cyt.za:J.Fert,Norwid–Czechowicz(Ciągdal-
szyposzukiwaniaczystegotonu),wniniejszejksiążce,s.247i249-250.
