Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Koncepcje
niczność.Jednizatem,jakKevinDwyeriDennisTedlock,eksperymentowali
zformądialogu;inni,jakStephenTyler,zmierzaliwstronęlingwistycznego
orazintertekstualnegoeksperymentu;byliitacy,którzy,jakPaulFriedrich,
szukalipoetyckichformekspresjijakoUalternatywnychśrodkówwobec
reprezentacjonalistycznychkoncepcjijęzykaikultury"8.
Wszelakopostmodernizmantropologicznypostrzegaćnależywogól-
niejszympoluzwrotukonstruktywistycznegownauce,dokonującegosię
wlatach80.i90.XXwieku,wstolatpoprzewrocieantypozytywistycznym.
Przypomnijmywięctylko,żepodobnedekonstrukcjeirekonstrukcjeobjęły
woczywistysposóbpolitologię,ekonomię,historiografię,socjologię,atakże
teorięorganizacjiizarządzania9.Anawet-psychologię,oczymzachwilę.
Zwrottenoddziałałwreszcienaobszarteoriiliteratury,aprzynajmniejna
jegotleosadzićmożnafundamentalnedziełoWolfgangaIseraz1993roku
meFictiveandtheImaginary.ChartingLiteraryAnthropology(atakżeocztery
latawcześniejsząpracęProspecting.FromReaderResponsetoLiteraryAnthro-
pology).Ijaktoczęstobywa,Iser,patrzącynaantropologięniecozoddali
(przynajmniejwstosunkudorasowychetnologów),trafiłwdziesiątkę,gdy
badaczeterenowibuszującywśródtekstówstrzelaliniecopoomacku.Nie
mambowiemwątpliwości,żetowłaśnieprzedstawianaprzezIserakoncep-
cjafikcjonalizacjijakouniwersalnegomechanizmuwprzęgniętegowkul-
turowąpragmatykę-gdyopowieścioświecieużywasięzawszewjakimś
określonymkulturowymkontekście-określapolewspólnedlaliteraturo-
znawcóworazantropologów.
Złośliwiemożnabyrzec,żeantropologowiezachowywalisięjakMolie-
rowskipanJourdain:tamtenodkrył,żemówiprozą,cidostrzegli,żewróciw-
szyzterenu,piszątekstyiostateczniewłaśnienatym,jaktrzeźwozauwa-
żyłJohannesFabian,zasadzasięichpraca.Ignorującuszczypliwości,trzeba
zauważyć,żezwrotliterackiwantropologii,dzikiniecoibarbarzyński(taki
wszakprzywilejrewolucjonistówimanifestów),pozwalaUodmrozić"tekst-
spojrzećprzezpryzmatasocjacjiiskojarzeńwduchuUodległej,nieuważnej
8W.Burszta:Dystansikonwersacja.Odekonstrukcjiteoriikultury.W:
A.Gwóźdź,A.Zeidler-JaNiszewska:Przestrzeniekultury-dyskursyteorii.
Warszawa2008,s.21.Niejestprzypadkiem,żeksiążkąnapisanąwkręgupost-
modernistów,którabyćmożenajlepiejprzetrwałapróbęczasu,jestCulture,1922
MarcaManganara-opowieśćoprzełomiemodernistycznymwkulturzeZacho-
du(jejbohateramisąJoyce,EliotorazBronisławMalinowski).
9Wprzypadkupolitologiimamynamyślim.in.WalteraFishera,ekonomii-
DeirdreN.McCloskey,historiografii-HaydenaWhite!a,socjologii-Pierre!aBour-
dieu,atakżeteoretykównarodu:BenedictaAndersonaiEricaHobsbawma,or-
ganizacjiizarządzania-BarbaręCzarniawską.Wskazujętukluczowenazwiska,
jakkolwieklistętęmożnabyodpowiednioposzerzać.
28
