Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.TEORETYCZNEIPRAKTYCZNEPODSTAWYZZAKRESUDIETETYKI
(zależnymodtempawzrostustężeniaglukozywekrwipospożyciuokreślone-
goproduktu).Innewęglowodanysąodpornenahydrolizęisąjedynieczęściowo
fermentowaneprzezmikrofloręjelitagrubego(węglowodanynieprzyswajalne)
-należądonichniektórepolisacharydy(np.fruktooligosacharydy,skrobiaoporna,
inulina).
Funkcja,którąwęglowodanypełniąwżywieniuczłowieka,jestściślezwiązanazich
przyswajalnościąwprzewodziepokarmowym.Węglowodanyprzyswajalnestano-
wiąpodstawoweźródłoenergiidlaorganizmu,gdyż1gwęglowodanówdostarcza
4kcal,aponadtoglukozapowstałazichtrawieniastanowigłówneźródłoenergii
dlaośrodkowegoukładunerwowego,wtymmózguierytrocytów.Ponadtomogą
oneodgrywaćrolęskładnikazapasowego,gdyżgromadzonesąwpostaciglikoge-
nuwmięśniach(wykorzystywanepodczasaktywnościfizycznej)iwwątrobie(wy-
korzystywanedoutrzymaniastałegostężeniaglukozywekrwimiędzyposiłkami).
Mogąmiećrównieżfunkcjębudulcową,ponieważwpołączeniuzinnymiskładnika-
miuczestnicząwtworzeniustruktur,wtymDNAiRNA.
Węglowodanynieprzyswajalnestanowiąnatomiastfrakcjebłonnikapokarmo-
wego(włóknapokarmowego),którydefiniowanyjestjakopozostałośćkomórek
roślinnychopornanatrawieniewprzewodziepokarmowymczłowieka.Zgodnie
ztądefinicją,zabłonnikpokarmowyuważanesąnieprzyswajalnewęglowodany
(np.celuloza,hemiceluloza,pektyny),aletakżeinneskładnikiniewęglowodanowe,
którerównieżstanowiąpozostałośćkomórekroślinnych(np.woskiroślinne).Jed-
nakże,abydanyzwiązekspełniałdefinicjębłonnikapokarmowego,równocześnie
musimiećudowodnionąprzynajmniejjednązczterechcech:zmniejszaćczaspasa-
żujelitowegoizwiększaćobjętośćstolca,stymulowaćfermentacjęwjeliciegrubym,
obniżaćstężeniecholesteroluogółemicholesterolufrakcjiLDLwekrwi,obniżać
poposiłkowestężenieglukozywekrwii/lubstężenieinsuliny.Dlategoteżgrupa
związkówokreślanychjakobłonnikpokarmowyjestniejednorodna,zarównopod
względembudowychemicznej,jakiwłaściwości.
Biorąctopoduwagę,błonnikpokarmowyklasyfikujesięjakotenrozpuszczalny
wwodzieinierozpuszczalnywwodzie.Błonnikrozpuszczalnywwodzie(np.
pektyny,hemicelulozyobojętne,gumy,śluzy,polisacharydyalgowe)charakteryzu-
jesiętym,żewprzewodziepokarmowymprzyczyniasiędowytworzenialepkiej,
żelowatejstruktury,przezcodziałaochronnienaścianyprzewodupokarmowego
izwiększaobjętośćmaskałowych,alerównieżstymulujeróżnicowanieiproliferację
komóreknabłonkajelitaiprzyczyniasiędozmniejszeniawchłanianawprzewodzie
pokarmowymcholesteroluzpokarmu.Ponadtowydłużaczasprzebywaniapokar-
muwżołądkuispowalniapasażjelitowy,przezcoprzyczyniasiędowolniejszego
wzrostustężeniaglukozywekrwipoposiłkuidłuższegoutrzymywaniasięuczucia
sytości.Wjeliciegrubymnatomiastbłonnikrozpuszczalnyfermentuje,wskutek
12
